مهندس داوود رضایی قلعه، مدیریت شرکت رویال کشت

داوود رضایی

برای مشاوره خرید این محصول یا هر توضیحی که نیاز دارید می توانید با ما تماس بگیرید تا با پاسخ کامل به سوالات شما، خیالتان از خریدتان راحت شود.

گوجه فرنگی گلخانه ای

گوجه فرنگی یکی از محصولات مهم گلخانه ای است که در سطح وسیع کشت میشود. میوه گوجه فرنگی حاوی ویتامین ها، مواد معدنی، قندها و آنتی اکسیدانتها است. رنگیزه قرمز گوجه فرنگی لیکوپن است که یک آنتی اکسیدانت مهم می باشد. پرورش گوجه فرنگی در مقایسه با کاهو و خیار آسانتر است و محصول زیادی تولید می کند.

عملکرد گوجه فرنگی در واحد هکتار 40 تا 100 تن بستگی به ارقام مختلف دارد و عملکرد گوجه فرنگی گلخانه ای بین 500 تا 700 تن در هکتار گزارش شده است که دلیل اصلی این تفاوت بستگی به شرایط محیط و تحت کنترل بودن عوامل رشد و تراکم بالا در گلخانه می باشد. 

ارقامی که مناسب کشت در گلخانه می باشند از اهمیت و ویژگی های بالایی برخوردار می باشد ازجمله محصول دهی بالا ،مقاومت به آفات و بیماری ها و عادت رشدی نامحدود مانند تولید گل و میوه به صورت مداوم روی ساقه اصلی  بوده که در این خصوص جهت معرفی ارقام مرغوب با کارشناسان آگاه و با تجربه مشورت شود.

به طور مثال گوجه فرنگی هایی که برای مناطق سرد و زمستانی طولانی انتخاب می شود باید دارای خصوصیت  بدون ترک بودن و عاری از لکه های آفتاب سوختگی باشند.به طور مثال ارقامی که دارای این خصوصیت می باشند رقم کارسو،رقم ترند می باشد که دارای میوه های نسبتا بزرگ و سفت بوده و مناسب این مناطق هستند.

تولید نشاء :

کشت گوجه فرنگی گلخانه ای برای رشد یکسان بوته ها معمولا با نشاء شروع می شود. نشاء گوجه فرنگی باید در خزانه و اتاق های رشد با نور مصنوعی تولید شود. فراهم کردن گرما ، سرما و نور برای یک محل کوچک در مقایسه با یک گلخانه و یا واحد تولیدی بزرگ اقتصادی تر است. مشکل بیماری و حشرات در فضاهای محدود بسیار کمتر است و آسانتر کنترل می شود. همه وسایل به کار رفته باید کاملا نسبت به عوامل بیماریزا قبل از بذر کاری ضدعفونی کردند. بهتر است که هر تولید کننده ای نشاءهای مورد نیاز خود را شخصا تولید کند. با این وجود به دلایل مختلف (زمان، فضا، دانش تولید، آسانی کار و غیره) بیشتر اشخاص باید یک متخصص را برای تولید نشاء انتخاب کنند، که در این حالت تولید کننده باید مطمئن باشد که نشاءها با حداکثر کیفیت تولید شوند .

برای اکثر سیستم ها، نشاء را می توان در قطعات کوچک راکوول یا گلدان های یونولیتی تولید کرد. توده ریشه در بیشتر سیستم های کشت به طور موفق قابل انتقال است. برای کشت در گلدان و یا کیسه، نشاء می تواند در سینی کشت با بستر پیت تولید شود. هر سینی که کاشته می شود باید با آب معمولی با pH حدود و آبیاری شود. سینی ها باید جهت مراقبت در حین جوانه زنی روی میزهایی قرار بگیرند که همه سطح آنها قابل مشاهده باشد. در صورت کاشت بذرها در اتاق هایی با نور مصنوعی باید حداقل ۱۵۰۰-۱۰۰۰ فوت کندل نور و دمای ۲۷-۲۵ درجه سانتی گراد و نیز تهویه خوب برای آنها فراهم نمود. همه سینی ها باید برچسب داشته باشند که تاریخ کشت بذر و نوع رقم روی آن مشخص باشد. بذر گوجه فرنگی در دمای ۲۵ درجه سانتی گراد بالاترین جوانه زنی را دارد اگر چه گیاهچه ها در دمای حداقل ۱۸ درجه شبانه و حداکثر ۲۷ درجه روزانه دارای رشد مطلوب هستند.  

سینی ها با ترکیب پیت پر شده و فشرده می شوند. با استفاده از میخ نشاء کاری یا یک خودکار سوراخ هایی به عمق ۱ / ۲۵ سانتی متر ایجاد کرده و بذور را می کارند. بذرها با فشار دادن دو طرف سوارخ توسط انگشتان دست پوشانده شده و بستر کاشت با آب دادن فشرده می شود. بعد سینی ها برچسب خورده و در اتاق جوانه زنی قرار می گیرند. در گلخانه سینی۔ های کاشت با یک صفحه پلاستیک شفاف پوشانده می شود تا از خشک شدن بستر جلوگیری شود. زمانی که ۷۵-۹۰ درصد بذرها جوانه زدند (معمولا ۶۰ تا ۹۶ ساعت پس از کاشت بذور) پوشش پلاستیکی برداشته می شود. با ظهور اولین برگ حقیقی گیاهان با محلول غذایی کامل آبیاری می شوند. بستر تا زمان انتقال نشاء ها با محلول رقیق غذایی مرطوب نگه داشته می شود. سینی ها نباید زیاد آبیاری شود زیرا آب اضافی در ناحیه ریشه، دما و تهویه را کاهش داده و باعث کاهش رشد ریشه می شود. آبیاری کمتر و خشک شدن زیاد بستر نیز رشد گیاه و اندازه برگها را کاهش می دهد.

کاشت گیاه: 

برای انتقال نشاء و کاشت در بستر باید از خاک مناسب استفاده کرده مانند کوکوپیت و …و در دو ردیف به فاصله ی 50 سانتی متر بین ردیف ها   و1/5 متر از مرکز هر دوردیف کشت کرد .

قبل از انتقال نشاءها به داخل بستر باید آنها را با آب و یا محلول غذایی رقیق مرطوب کرد، این عمل بهتر است چند ساعت قبل از انتقال صورت گیرد، سپس با استفاده از ابزار مناسب و یا دست حفره مناسبی برای کاشت در بستر ایجاد گردد و پس از کاشتن نشاء، اطراف نشاء با ترکیب بستر مرطوب پوشانده شده و کمی فشرده شود. مرطوب کردن بستر با ۲۵۰ میلی لیتر محلول غذایی رقیق پس از کاشت نشاء، هم مواد غذایی لازم برای گیاه را تأمین می کند و هم به اندازه کافی فشردگی ایجاد می نماید. پس از کاشت، گیاهان باید هر روز بازدید شوند و در صورت بروز مشکل یا خشک شدن نشاءها نسبت به جایگزینی آن اقدام نمود. بلافاصله پس از کاشت، سیستم آبیاری با محلول غذایی رقیق برقرار می شود تا طبق برنامه منظمی گیاهان تغذیه شوند. یک راه مناسب برای ارزیابی میزان رطوبت عبارت از فشردن یک مشت از مخلوط بستر است، اگر در اثر فشردن فقط چند قطره محلول از مشت خارج شود نشان دهنده این است که رطوبت بستر کافی است.

 مراقبت های اوائل فصل:

 بلافاصله پس از کاشت باید محل استقرار گیاه و محیط گلخانه تحت کنترل بوده و در صورتی که کشت در فصل گرما انجام شود نسبت به تعدیل دمای گلخانه و همچنین ایجاد سایه در گلخانه و روشن کردن هواکش ها اقدام کرد.محدوده ی دمایی گلخانه در این مقطع از کشت بین 27 تا 29 درجه سانتی کراد می باشد. گیاهانی که در شرایط گرما و آفتاب شدید  قرار می گیرند برگ های سبز تیره و چرمی شکل تولید کرده و به سمت پایین لوله می شود همچنین به لحاظ کنترل بیماری ها و آفات در مراحل اولیه مراقبت های ویژه ای را باید اعمال کرد.

 هرس و تربیت بوته:

گوجه فرنگی گلخانه بر حسب عادت رشدی نامحدود نیاز به هرس داشته و روی سیستم داربستی رشد می کند .بر این اساس با توجه به عملکرد و جذب حداکثر نور توسط برگ های جوان باعث تولید گل و میوه بیشتر و در نتیجه افزایش عملکرد در واحد سطح می شود . به منظور انجام هرس در گوجه فرنگی گلخانه ای باید تمام شاخه های فرعی را حذف کرد و رشد گیاه را به سوی تک ساقه های اصلی هدایت کرد .معمولا به طور منظم هر 3 یا 4 روز عمل هرس باید انجام شود .هرس بهتر است اول صبح انجام گیرد که گیاه در حالت تورژسانس می باشد انجام گیرد که مزیت آن این است که زخم های ایجاد شده از حذف برگ ها به آسانی التیام می یابد .نکته ی قابل توجه در این مرحله اینکه هرگز ساقه ی اصلی حذف نگردد.

 عناصر غذایی

ازت:

در شرایط گرم و آفتابی باید نیتروژن کافی برای رشد سریع گیاه فراهم باشد البته سطوح بالای نیتروژن رشد رویشی را ترغیب می کند که می تواند برای رشد زایشی تحت شرایط نور کم مضر باشد. عموما سطوح نیتروژن تا زمان تشکیل میوه نسبتا پایین نگه داشته می شود تا رشد زایشی تحریک شود. در کشت بدون خاک نسبت نیتروژن به سایر عناصر برای ترغیب رشد رویشی و زایشی نزدیک به هم کنترل می شود که بستگی به درک پرورش دهندگان از نیازهای محصول دارد. گیاه گوجه فرنگی مقدار متفاوتی از نیتروژن را در مراحل مختلف رشد جذب می کند. جذب نیتروژن توسط این گیاه در مرحله تشکیل ۲ الى ۳ خوشه اول گل، شبیه پتاسیم است اما با افزایش باردهی، غلظت پتاسیم یا به عبارت دیگر نسبت جذب پتاسیم به نیتروژن دو برابر می شود. مقدار نیتروژن اضافی تحت شرایط نور کم در مراحل اولیه تولید باعث می شود که گیاه رشد رویشی زیادی کرده و حساسیت به بیماریها افرایش یابد و نمو گل و تشکیل میوه ضعیف باشد مقدار کم نیتروژن در این مرحله به کنترل رشد گیاه کمک می کند و گیاه زودتر وارد مرحله زایشی می شود. می توان با افزایش نسبت پتاسیم به نیتروژن در کود، افزایش EC با کاهش دفعات آبیاری و مقدار آب) و همچنین کاهش رطوبت نسبی رشد گیاه را کاهش داد.

کمبود نیتروژن: کمبود نیتروژن گاهی بدون کنترل دقیق کود به سختی قابل تشخیص است. ممکن است رشد گیاه کاهش یابد و رنگ برگها سبز کم رنگ باشد. به علت اینکه نیتروژن یک عنصر متحرک است، علائم کمبود ابتدا در برگهای پیر مشاهده می شود. در اثر کمبود نیتروژن در قسمت بالایی گیاه، گلها بجای اینکه زرد پر رنگ باشند رنگ پریده بوده و ساقه اصلی در انتها باریک و کل گیاه ظاهری دوکی شکل خواهد داشت. برگها بجای آنکه آبدار و گوشتی باشند، کوچک و نازک می شوند. با گذشت زمان گیاه زرد، گلها سقط شده و میوه ها کوچک می ماند. گیاهان زودتر بالغ شده اما عملکرد و کیفیت میوه کاهش می یابد.

 در اثر مصرف بیش از حد نیتروژن برگ ها به صورت سبز تیره در آمده و شکننده شده و قسمت بالایی ساقه زخیم و به سمت داخل پیچ می خورد.گل ها و خوشه های میوه گوجه ریزش  شدیدی دارد از اولین علائم مسمومیت گیاه لکه های نکروتیک روی برگ بخصوص بین رگ برگ ها و پیچیدگی در حاشیه برگ ها می باشد..

 فسفر:

نقش فسفر نسبت به ازته و پتاس کمتر بوده و بیشتر برای رشد اولیه ریشه بکار می رود و جذب آن در PH بالا کاهش می یابد و کمبود فسفات مانند ازته ابتدا در برگ ها و پایین ساقه ها نمایان می شود و رشد گیاه متوقف شده و برگ ها تیره می گردد همچنین برگ ها کوچک و نسبتا به سمت پایین تمایل پیدا کرده و در کمبود شدیدتر ابتدا کلروزه شده و سپس نکروزه می شود .در صورت ازدیاد فسفات تقریبا علائمی دیده نمی شود فقط گاهی مانند کمبود روی رنگ برگ ها به شکل قهوه ای روشن در می آید.

پتاسیم :

 پتاسیم برای کیفیت بهتر میوه و تنظیم رشد گیاه مورد نیاز بوده و بویژه در مرحله ی نشاء کاری حائز اهمیت می باشد.از علائم کمبود پتاسیم میتوان به تیره شدن رنگ یبز برگ ها و قهوه ای متمایل به ارغوانی شدن و نکروزه شدن حاشیه برگ ها اشاره کرد.مسمویت در گیاه از نظر پتاسیم به ندرت اتفاق می افتد ولی میزان بالای آن کمبود کلسیم منیزیم را ترغیب می کند.چنانچه میزان پتاسیم از حد مجاز مصرف بالا رود میوه ها تو خالی و اندازه میوه و عملکرد را کاهش می دهند.

کلسیم:

 کلسیم مانند نیتروژن و پتاسیم به مقدار زیاد مصرف نمی شود و به عنوان یک عنصر پرمصرف ثانویه است .کلسیم در آوند های چوبی همراه با آب منتقل می شودو در دمای پایین ، خشکی ، شوری،در محیط ریشه کاهش می یابداز علائم کمبود کلسیم به طور موضع ای باعث سوختگی قهوه ای یا سیاه شدن نوک برگ های جوان می شود و مریستم رویشی گیاه نابود می شود.

منیزیم :

 این عنصر نیز جزء عناصر کم مصرف بوده ولی به طور میانگین حدود 290 کیلو گرم در هکتار محصول گوجه فرنگی ،منیزیم جذب می کند کمبود منیزیم در اولین مرحله در برگ های پیر شروع می شود و با زرد شدن کامل بین رگ برگ ها و سبز ماندن رگ برگ ها مشاهده می شوند .کمبود منیزیم در شرایط PHبالا  غلظت بالای پتاسیم یا کمبود نیتروژن در محیط کشت و دمای پایین ناحیه ریشه تسریع می شود.

کامنت بسته است.

نظر شما چیست؟