معایب کود ورمی کمپوست چیست؟ (12 مورد از معایب)

ورمی کمپوست یکی از ارزشمندترین کودهای آلی برای بهبود رشد گیاهان و افزایش حاصلخیزی خاک است، اما شاید به تازگی درباره معایب ورمی کمپوست نیز شنیده باشید! واقعیت این است که این کود ارزشمند نیز مانند هر نهاد کشاورزی، در کنار مزایای متعدد، معایب و محدودیت‌هایی نیز دارد؛ معایبی که اگر به آن‌ها توجه نشود، ممکن است به مشکلاتی مثل کاهش رشد، آفات، بوی نامطبوع، یا حتی آسیب ‌دیدن ریشه گیاه، منجر شود.

در این مقاله، 12 مورد از مهم ترین معایب کود آلی ورمی کمپوست را آورده‌ایم و به صورت علمی و کاربردی به بررسی آنها پرداخته‌ایم تا قبل از خرید یا مصرف کود ورمی، با چشم باز تصمیم بگیرید؛ همراه ما باشید.

12 مورد معایب ورمی کمپوست

کود ورمی کمپوست با این همه حسن واقعاً معایبی هم دارد؟ در اینجا به چند ایرادی که باید در استفاده از ورمی کمپوست بخاطر داشته باشید، اشاره کردیم :

۱. هزینه برای شروع تولید کود ورمی کمپوست

راه اندازی ورمی کمپوست نسبت به روش های دیگر مانند کمپوست معمولی یا دسته ای، پرهزینه تر است؛ چرا که برای شروع علاوه بر ظروف تخصصی، خاک و چندین کرم دیگر، برای تثبیت سطح اسید ایجاد شده در خاک توسط زباله ها به آهک نیز نیاز دارد ،که این خود یک امر پرهزینه می باشد.

راهکار عملی و تجربی

بااین حال برای کاهش هزینه‌ها، می‌توان از ظروف بازیافتی (در صورت استاندارد بودن)، تهیه خاک از منابع محلی و خرید کرم‌ها به صورت تدریجی استفاده کرد. همچنین کنترل دوره‌ای اسیدیته به جای مصرف زیاد آهک، می‌تواند هزینه‌های نگهداری را کاهش دهد و باعث پایداری فرایند تولید شود.

۲. نیاز به مراقبت و نگهداری در فرآیند تولید ورمی کمپوست و پس از آن

برخلاف کمپوست، ورمی کمپوست نیاز به توجه و مراقبت بیشتری دارد. کرم ها برای رشد آسان و کمک به ایجاد کمپوست، به غذا، دما و رطوبت ثابت نیاز دارند. نکته حائز اهمیت این که باید زمان و مقدار غذای کرم ها را به دقت زیر نظر داشته باشید از آنجایی که کرم‌ها می‌توانند در یک زمان فقط مقدار زیادی غذا بخورند، شما باید زمان اضافه کردن غذای جدید را پیگیری کنید و سطل ورمی‌کمپوست را زیر نظر داشته باشید تا مطمئن شوید که کرم‌ها با غذای زیاد غرق نمی‌شوند.

عامل مهم دیگر میزان سطح رطوبت است که باید به طور مداوم مورد بررسی قرار گیرد تا سطل بیش از اندازه خشک و یا مرطوب نباشد. علاوه بر این در فرآیند ورمی کمپوست باید محتویات سطل را هر چند هفته یک بار به هم زده و به طور مداوم آنها را زیر و رو کنید.

راهکار عملی و تجربی

برای حفظ کیفیت در طول تولید، همیشه رطوبت بستر را بین ۶۰ تا ۷۰٪ نگه دارید و از دماسنج و رطوبت سنج ساده استفاده کنید. غذا را در حجم کم، به صورت پخش شده و تنها در زمانی اضافه کنید که ۷۰–۸۰٪ غذای قبلی مصرف شده باشد. همچنین یکی از مشکلات ورمی کمپوست، بوی بد آن در بعضی شرایط است که برای جلوگیری از آن، می‌توانید از مواد قهوه‌ای (کربن دار) مثل برگ خشک به همراه پسماندهای غذایی استفاده کنید و پس از تولید، ورمی کمپوست را در محیط خنک، خشک و دارای تهویه مناسب نگهداری نمایید تا با افت کیفیت رو به رو نشوید.

۳. نیاز به فضای کافی برای تهیه ی کود ورمی کمپوست

ورمی کمپوست به فضای بیشتری برای تولید عملکرد دقیق به عنوان کمپوست معمولی نیاز دارد. همچنین ممکن است برای تولید کمپوست کافی به بیش از یک سطل نیاز داشته باشد.

راهکار عملی و تجربی

برای جلوگیری از مشکلاتی مانند بوی نامطبوع یا هجوم حشرات، بهتر است بستر را روی یک سطح صاف و قابل شستشو قرار دهید و زیر آن سینی جمع آوری شیرابه بگذارید. همچنین اندازه انتخابی ظرف باید متناسب با میزان پسماند روزانه شما باشد تا هم فضای کافی برای فعالیت کرم‌ها فراهم شود و هم از انباشته شدن بیش از حد مواد جلوگیری گردد.

۴. نیاز به زمان و صبر

فرآیند کمپوست سازی ممکن است بین 3 تا 6 ماه زمان لازم باشد تا کرم ها بتوانند مواد آلی را به ورمی کمپوست قابل استفاده تبدیل کنند و این به عوامل بسیاری همچون دما، اندازه سطل، تعداد کرم ها، دفعات هم زدن محتویات و … بستگی دارد. که یکی از معایب ورمی کمپوست محسوب می‌شود. در نتیجه برای بهتر است از قبل از موعد استفاده خریداری شود.

راهکار عملی و تجربی

برای مدیریت بهتر زمان در تولید ورمی کمپوست، می‌توان با چند اقدام ساده روند تجزیه را بهینه نمود. اولین گام، انتخاب بستر مناسب و افزودن مواد آلی خرد شده است؛ زیرا هرچه پسماندها ریزتر باشند، کرم‌ها سرعت بیشتری در تجزیه آن‌ها دارند. همچنین ثابت نگه داشتن دما و رطوبت در محدوده مناسب، می‌تواند طول دوره ۳ تا ۶ ماهه را به طور محسوسی کوتاه تر کند.

روش دیگر، استفاده از چند سطل یا طبقه به صورت هم زمان است تا فرآیند تولید به صورت دوره‌ای انجام شود؛ یعنی درحالی که یک سطل در مرحله تجزیه قرار گرفته است، سطل دیگر آماده برداشت یا حتی شروع بستر جدید باشد. با اینکار همواره چرخه تولید ثابت می‌ماند و دیگر وابسته به یک بازه زمانی نخواهید بود.

۵. امکان تولید بوی نامطبوع

به طور کلی سطل های ورمی کمپوست، بوی خاک دارند، اما نادیده گرفتن مراقبت اولیه از کرم ها می تواند بوی بدی ایجاد کند. برای مثال عدم تهویه مناسب و یا دادن غذای زیاد به آنها به خصوص اگر مرطوب باشد باعث چسبیدن به اطراف سطل و در نتیجه پوسیدگی آن می شود و به سرعت بوی بدی تولید می کند.

همچنین از دادن غذاهایی که در حین تجزیه بوی بدی دارند مانند گوشت، مرغ، ماهی، لبنیات، چربی ها، روغن ها، بروکلی، پیاز و سیر به کرم ها خودداری کنید. در مجموع برای نیم کیلو کرم در هفته حدودا یک کیلو ضایعات کافی است.

راهکار عملی و تجربی

یکی از اشتباهات تولید ورمی ‌کمپوست، قرار دادن کود در محیطی مرطوب و بدون هوا است که نتیجه آن، به وجود آمدن باکتری‌های بی‌هوازی و تولید بو می‌باشد. بنابراین برای جلوگیری از ایجاد بوی نامطبوع در سطل ورمی‌کمپوست، مهم ترین نکته کنترل رطوبت و تهویه مناسب است. اگر بستر رطوبت زیادی دارد، افزودن مواد خشک مانند کاغذ خردشده، مقوا یا برگ خشک می‌تواند بو را کاهش دهد. همچنین هم زدن آرام بستر هر چند روز یکبار، به گردش هوا و تجزیه بهتر کمک می‌کند.

۶. آفات و بیماری ها

سطل های ورمی کمپوست می توانند رشد حشرات مانند مگس میوه و مورچه ها را تشویق کنند و از آنجایی که برای کمک به بقای کرم‌های خاکی به دمای خنک‌تری نیاز دارد، باعث جذب سایر آفت ها نیز می گردد؛ در نتیجه ورمی کمپوست ممکن است حاوی پاتوژن ها و سایر مواد مضر باشد و ایجاد مشکل کند.

راهکار عملی و تجربی

برای کنترل آفات و جلوگیری از بیماری‌ها در سطل ورمی کمپوست، مهم‌ترین اقدام مدیریت اصولی بستر و غذا است. همیشه مواد غذایی را زیر لایه‌ای از بستر خشک مانند کاغذ یا برگ خردشده، دفن کنید تا از جذب مگس میوه و مورچه‌ها جلوگیری شود. استفاده از درب مناسب با جریان هوای کنترل شده نیز ضروری است تا هم تهویه برقرار باشد و هم آفات نتوانند وارد سطل شوند. اگر مورچه‌ها ظاهر شدند، معمولاً به دلیل خشکی بیش از حد بستر است؛ در این حالت با اسپری مقدار کمی آب، رطوبت را به حد طبیعی برگردانید تا محیط برای آن‌ها نامناسب شود.

۷. محدودیت های دمایی حساسیت کرم‌ ها نسبت به دما

برای آنکه کرم ورمی کمپوست خشک نشود و رطوبت خود را از دست ندهد، فرآیند ورمی کمپوست نیاز به دمای پایین بین 12 تا 27 درجه سانتی گراد دارد که در طی عملیات کمپوست سازی نیز حفظ شود. 

راهکار عملی و تجربی

برای مدیریت محدودیت‌های دمایی و حفظ سلامت کرم‌ها، مهم‌ترین اقدام ایجاد یک محیط پایدار، خنک و دور از نوسان دما می‌باشد. بهترین مکان برای نگهداری سطل ورمی کمپوست، فضای سرپوشیده مانند انباری، زیرزمین، پارکینگ یا بالکن سایه دار است؛ جایی که نه نور مستقیم خورشید باشد و نه در معرض سرمای شدید قرار گیرد. اگر دما بالاتر از حد استاندارد (۱۲ تا ۲۷ درجه سانتی گراد) می‌رود، می‌توانید با افزودن لایه‌های بیشتر بستر، قرار دادن بطری آب یخ کنار سطل یا افزایش تهویه، دما را کاهش دهید.

در فصل‌های سرد، بستر باید ضخیم تر باشد و می‌توان برای گرم نگه داشتن کرم ها، دور سطل را با پتو، کارتن یا یونولیت عایق کاری کرد. همچنین هرگز سطل را روی زمین سرد و سیمانی قرار ندهید؛ استفاده از یک پایه چوبی یا پلاستیکی کمک می‌کند حرارت بهتر حفظ شود.

۸. فرآیند برداشت دقیق

فرآیند برداشت اصلاح خاک حاصل از سیستم ورمی کمپوست چندان آسان نیست و نیاز به مرتب سازی دقیق برای بیرون آوردن کرم‌ها و ذخیره آنها در حاشیه هنگام جمع آوری اصلاح خاک دارد و می تواند بسته به اندازه سطل ورمی کمپوست و تعداد کرم استفاده شده، زمان‌بر باشد که یکی از معایب ورمی کمپوست است. در مقابل، یک توده کمپوست سنتی را می توان بلافاصله با پاک کردن مقدار لازم از مواد اصلاحی خاک بدون نیاز به مرتب سازی، صاف کردن یا فیلتر کردن محتویات آن استفاده کرد.

راهکار عملی و تجربی

برای ساده تر کردن فرآیند برداشت ورمی کمپوست و جداکردن کرم‌ها، می‌توان از چند روش عملی استفاده کرد. یکی از بهترین روش‌ها استفاده از نور است؛ کرم‌ها از نور فرار می‌کنند، بنابراین با پهن کردن محتویات سطل روی یک سطح و تاباندن نور، به تدریج به عمق مواد می‌روند و شما می‌توانید لایه‌های آماده کمپوست را به آرامی برداشت کنید. روش دیگر، تغذیه متمرکز است؛ به این صورت که چند روز قبل از برداشت، مقدار کمی غذا را در یک گوشه قرار دهید تا کرم‌ها به آن سمت جمع شوند تا بتوانید بخش دیگر را برداشت نمایید.

9. کنترل رطوبت

یکی دیگر از مهم‌ترین معایب ورمی کمپوست، کنترل رطوبت بستر کرم‌ها است؛ اگر رطوبت بستر، کم باشد، کرم‌ها نمی‌توانند زنده بمانند و فرآیند تجزیه مواد آلی کند می‌شود. از طرف دیگر، رطوبت زیاد باعث ایجاد شرایط بی هوازی، تولید بوی نامطبوع و جذب حشرات و آفات می‌گردد. حتی ممکن است سرعت رشد کرم‌ها و کیفیت ورمی‌کمپوست کاهش پیدا کند، بنابراین کنترل دقیق رطوبت، یک مسئله کلیدی برای هر کشاورز یا باغداری است که می‌خواهد کودی با کیفیت و سالم تولید نماید.

راهکار عملی و تجربی

برای مدیریت رطوبت بستر، کافی است چند نکته ساده اما مؤثر را رعایت کنید. ابتدا به مواد بستر دست بزنید تا رطوبت را بررسی کنید؛ بهترین حالت وقتی است که بستر مانند اسفنج، نه خشک و سخت و نه غرقاب و آبکی باشد. اگر خشک بود، کمی آب اضافه کنید و از غرقاب شدن جلوگیری کنید تا کرم‌ها بتوانند آزادانه حرکت کرده و غذا را تجزیه کنند.

 10. وجود فلزات سنگین در کود ورمی کمپوست بی‌ کیفیت

یکی از مشکلات ورمی کمپوست بی کیفیت، وجود فلزات سنگین و مواد شیمیایی مضر در محصول نهایی است. استفاده از زباله‌های آلوده، صنعتی یا حاوی فلزات سنگین، باعث می‌شود کود تولید شده برای خاک و گیاه، مضر و ناسالم باشد. این مواد می‌توانند در طول زمان در خاک تجمع و سلامت گیاه را تهدید کنند و هم امکان ورود به چرخه غذایی انسان را افزایش دهند.

راهکار عملی و تجربی

برای پیشگیری از ورود فلزات سنگین به ورمی‌کمپوست، مواد اولیه را با دقت انتخاب و از زباله‌های صنعتی، فلزی یا حاوی مواد شیمیایی و دارویی خودداری کنید. بهتر است از ضایعات گیاهی سالم، برگ‌ها، پوست میوه و سبزیجات تازه و خشک استفاده نمایید. اگر شک دارید، قبل از استفاده، مواد را غربال کنید و مواد مشکوک را از بستر حذف نمایید. این کار نه تنها سلامت کرم‌ها و کیفیت کود را تضمین می‌کند، بلکه باعث می‌شود محصول نهایی غنی، سالم و بدون فلزات سنگین باشد و به بهبود خاک و رشد گیاه، کمک واقعی کند.

 11. تفاوت در کیفیت مواد اولیه در تهیه ورمی کمپوست

یکی از اشتباهات تولید ورمی ‌کمپوست، استفاده از مواد اولیه نامناسب است. اگر زباله‌های آلی شامل گوشت، لبنیات، چربی‌های زیاد، مواد اسیدی یا حاوی فلزات سنگین باشند، نه تنها کرم‌ها آسیب می‌بینند، بلکه محصول نهایی، کیفیت پایینی خواهد داشت؛ در نتیجه کود تولید شده از مواد بی‌کیفیت، امکان دارد حاوی آفات، بیماری‌ها و حتی مواد مضر برای گیاه بوده و اثر مطلوب بر رشد و باردهی محصولات نداشته باشد. به همین دلیل، کیفیت مواد اولیه، پایه و اساس یک ورمی کمپوست سالم و غنی است.

راهکار عملی و تجربی

برای اطمینان از تولید ورمی‌کمپوست با کیفیت، ابتدا مواد اولیه را دسته بندی کنید و از اضافه کردن گوشت، ماهی، لبنیات، چربی‌ها و زباله‌های شیمیایی و فلزی خودداری نمایید. تنها از پسماندهای گیاهی، پوست میوه‌ها و سبزیجات تازه و خشک، برگ‌ها و ضایعات باغبانی استفاده کنید. همچنین اگر مقدار زیادی از مواد اسیدی مانند مرکبات یا پیاز، دارید، آن‌ها را با برگ‌های خشک یا کاغذ خردشده مخلوط کنید تا pH بستر متعادل شود. این روش ساده، باعث می‌شود کرم‌ها سالم بمانند و کود غنی و باکیفیتی تولید شود که زمین شما را شاداب و حاصلخیز می‌کند.

12. دوره تجزیه ورمی کمپوست نامرغوب

ورمی کمپوست نامرغوب معمولا زمان طولانی تری برای تجزیه نیاز دارد. کرم‌ها نمی‌توانند مواد آلی ناسالم یا غیرمتعادل را سریع هضم کنند و این باعث کندی تولید کود می‌شود. گاهی چند ماه طول می‌کشد تا مواد تجزیه شوند و حتی ممکن است محصول نهایی ناهمگن، بدبو یا دارای آفات باشد. این موضوع برای کشاورزان و باغداران که به کود با کیفیت و سریع نیاز دارند، یک مشکل اساسی به شمار می‌رود.

راهکار عملی و تجربی

برای کاهش زمان تجزیه و اطمینان از محصول باکیفیت، ابتدا مواد اولیه تازه و متعادل انتخاب کنید و از ترکیب آن‌ها با برگ خشک یا کاغذ خردشده برای ایجاد تعادل کربن به نیتروژن (C:N) استفاده کنید. هم زدن منظم بستر و تهویه کافی به تجزیه سریعتر کمک کرده و از تجمع رطوبت و بوی نامطبوع جلوگیری می‌کند. همچنین با کنترل دما و رطوبت و جلوگیری از اضافه کردن زباله‌های ناسالم، کرم‌ها سریع‌تر فعالیت می‌کنند و ورمی‌کمپوست با کیفیت و یکدستی تولید می‌شود. به این ترتیب، محصول نهایی شما، هم سریع آماده مصرف می‌شود و هم خاک را غنی و حاصلخیز نگه می‌دارد.

در وب سایت eHow نیز لیستی از معایب کود ورمی کمپوست خانگی بصورت مقاله جمع آوری شده است. و در اینجا می توانید خواص کود ورمی کمپوست را بخوانید.

مقایسه کود ورمی کمپوست استاندارد و اصل با ورمی کمپوست تقلبی و بی کیفیت

یکی دیگر از مشکلاتی که به طور ناخودآگاه می‌توانید برای گیاهان و محصولات خود به وجود آورید خرید کود ورمی کمپوست تقلبی است. عموما کود ورمی کمپوست استاندارد و اصل توسط کرم‌ها تولید می‌شود و بافتی یکنواخت، بوی خاکِ تازه و ارزش غذایی متعادل دارد؛ به همین دلیل جذب مواد را برای گیاه به صورت تدریجی و مفید انجام می‌دهد. اما ورمی کمپوست تقلبی و بی‌کیفیت معمولاً توسط کرم تولید نشده و یا از پسماندهای ناپایدار تهیه شده است، به همین دلیل بوی نامطبوع، وجود تخم علف‌های هرز، عدم ثبات مواد مغذی و حتی آلودگی میکروبی در آن دیده می‌شود که تمام این موارد از مضرات ورمی ‌کمپوست تقلبی برای گیاهان و محصولات شما می‌باشد. برای اینکه بتوانید بهترین انتخاب و خرید را در کود ورمی کمپوست اصل داشته باشید در ادامه جدولی در رابطه با تفاوت این دو کود آورده‌ایم.

مشکلات و تاثیرات منفی ورمی کمپوست بی کیفیت روی گیاهان

مضرات ورمی کمپوست تقلبی و بی‌کیفیت می‌تواند به جای تقویت گیاه، باعث مجموعه‌ای از مشکلات جدی شود. ورمی کمپوست‌ تقلبی، معمولاً از مواد نیمه تجزیه شده یا دارای نیتروژن بالا ساخته شده‌ و هنگام تماس با ریشه، گرما و ترکیبات سمی آزاد می‌کند. این مواد باعث زردی برگ‌ها، کاهش رشد رویشی و حتی مرگ گیاه می‌شوند. علاوه بر آن، کودهای نامرغوب به دلیل فقدان فرآیند اصولی تولید، اغلب حاوی قارچ‌ها، باکتری‌های بیماری‌زا و تخم آفات هستند؛ پاتوژن‌هایی که به راحتی موجب پوسیدگی ریشه، بیماری‌های طوقه، لکه برگ و کاهش شدید مقاومت گیاه می‌شوند.

از دیگر معایب ورمی کمپوست بی‌کیفیت می‌توان به این اشاره کرد که معمولاً فاقد هورمون‌ها، آنزیم‌ها و باکتری‌های مفید است؛ در حالی که این اجزا عامل اصلی بهبود ساختار خاک، تحریک رشد ریشه و افزایش گلدهی هستند. نبود این عناصر باعث می‌شود گیاه نتواند مواد غذایی موردنیاز خود را جذب کند و واکنش آن معمولاً با ریزش گل‌ها، کاهش غنچه دهی و ضعیف شدن بافت گیاه، همراه است.

در مجموع، استفاده از ورمی کمپوست بی‌کیفیت نه تنها به رشد گیاه کمک نمی‌کند بلکه با ایجاد استرس شدید، آلودگی خاک و بروز بیماری‌های مختلف، می‌تواند کل باغ یا مزرعه را تحت تأثیر قرار دهد. به همین دلیل انتخاب ورمی‌کمپوست استاندارد و مطمئن، مهترین قدم برای حفظ سلامت گیاهان و پایداری خاک است.

چرا خرید ورمی‌کمپوست با کیفیت و مطمئن مهم است؟

علی رغم معایب ورمی کمپوست، این کود ارگانیک و طبیعی مزایای چشمگیری نسبت به کودهای شیمیایی دارد. استفاده از ورمی کمپوست استاندارد، به ویژه محصولات رویال کشت، باعث بهبود حاصلخیزی خاک، تقویت میکروارگانیسم‌های مفید و رشد سالم گیاهان می‌شود. تمامی محصولات رویال کشت در خط تولید کنترل و آماده می‌شوند، مواد اولیه سالم و استاندارد دارند و آنالیز دقیق مواد مغذی و میکروبی برای هر محصول انجام می‌شود.

علاوه بر این، هر بسته همراه با گواهی نامه استاندارد محصول، ارائه می‌گردد تا اطمینان کامل از سلامت و کیفیت کود فراهم گردد. با انتخاب کود ورمی کمپوست باکیفیت، شما نه تنها سلامت خاک و گیاهان خود را تضمین می‌کنید، بلکه بازدهی و کیفیت محصول نهایی را نیز به شکل قابل توجهی افزایش می دهید.

برای خرید کود ورمی کمپوست به عنوان یک مکمل خاک خوب و مفید می توانید از تیم ما کمک گرفته و بهترین محصول را تولید و استفاده کنید.

دریافت مشاوره از تیم متخصص رویال کشت پیش از پرداخت هزینه برای خرید کود ورمی کمپوست

پیش از خرید کود ورمی کمپوست، می‌توانید از تیم متخصص رویال کشت مشاوره بگیرید تا بهترین محصول، مطابق با نوع خاک، نوع محصولات و نیازهای شما انتخاب شود. مشاوره تخصصی ما به شما کمک می‌کند میزان مصرف، زمان و روش استفاده از کود را بهینه کنید و از هدر رفت هزینه جلوگیری نمایید. برای ارتباط با ما تنها کافیست با شماره ۰۲۱۴۴۰۵۲۴۴۱ تماس بگیرید.