آفات گوجه فرنگی

مگس سفید

شکل ظاهری وقتی بالغ هستن دارای بالهای سفید و بدن بین بالها دیده میشود و طولی معادل 5/1 میلی متر دارن و هر دو بیوتی نمی توانند ازنظر بصری از هم جدا شوند.مگس های سفید معمولا زیر برگ ها تخمگذاری می نمایند  که ابتدا رنگ زررد و سبز دارد و بعد از مدتی قهوه ای میشوند و در تعداد  بالا یک تیکه زیر برگ تیره میشود.معمولا تخم این حشره در تابستان بعد از 18 روز و در روزهای سرد بیشتر زمان میبرد تا به حشره تبدیل شود .مگس سفید گلخانه ای هم گونه مشابه آن می باشد.

مگس سفید با اینکه طول عمر هر نسلش کوتاه است اما تولید مثل بالایی دارد و با ترشح زیاد مواد از خودش باعث ایجاد مشکل در فتوسنتز گیاه شده و همچنین از طریق تغذیه از گیاد مانع رشد گیاه میشود.برای کنترل مگس سفید با توجه به اینکه این آفت نسبت به حشره کش های که بارها ازشون استفاده شده مقاومت بالایی دارد بنابراین باید از حشره کشی استفاده بشه که نسبت به آن مقاوم نباشه و حتما بهتر است از حشره کش های تنظیم کننده رشد حشرات (IGRs)هم استفاده گردد.روش دیگر کنترل این حشرات شکستن چرخه زندگیشون می باشد و یا استفاده از میزبان جایگزین است که میشود از دشمنان طبیعی مثل لاروهای کفشدوزک و بالتوری و یا زنبورهای انگلی بیولوژیک استفاده کرد.

مگس میوه کوئیزلند (Bactorcera Trvoni)

این مگس در حالت بالغ 8 میلی متر طول دارند شبیه زنبور هستند و رنگ قرمز-قهوه ای با خطوط زرد دارند اما خط زرد پشت قفسه سینه مگس خسار را ندارند و موقع استراحت بال های خود را افقی قرار می دهد. حشره ماده داخل میوه تقریبا رسیده نیش زده و تخم گذاری میکند که بعد از سه روز تخمها تبدیل به لارو شده که تونل U شکلی در میوه ایجاد میکنن و باکترهای دارند که باعث ترک خوردن میوه میشود این لاروها در تابستان بعد از 7تا10 روز بالغ شده و به سمت خاک میرن تا وارد مرحله شفیره شوند که حدود 10 روز می باشد. مگس های بالغ از کلونی باکتریها تغذیه می کنند و بعد جفتگیری می کنند.

چون لاروها از گوشت میوه تغذیه می کنند میوه سریعا پوسیده شده و این آسیب در اواسط و اواخر تابستان و بعد از باران تابستانی که تعدادحشرات زیاد می شود بیشتر است زیرا مگس میوه در رطوبت بالا فعال می شود پس در فصل های خشک سال سمپاشی ضرورتی ندارد و همچنین میوه های افتاده روی زمین حتما باید جمع آوری شود برای کنترل مگس میوه میشود از زنبور ها هم استفاده کرد چون زنبورها از شفیره تغذیه می کنند و جمعیت نسل بعد را کم میکنند. از راه های شیمیایی مثل سم فنتیون قبل و بعد برداشت و همچنین وازلین و دایمتیکون برای از بین بردن مگس نر می شود استفاده کرد و میتوان طعمه گذاری پروتئینی برای مگس های میوه مثل برخی سبزیجات در نقاط مختلف گیاه استفاده کرد.

کرم طوقه (Cutworms)

این کرم در زمستان زیر خاک هستند و در بهار که هوا گرم شود در شب فعال هستن و از قسمتهای جوان ساقه تغذیه میکنند لارو این حشره بدلیل تغذیه از طوقه گیاه موجب قطع ساقه از ریشه نهال میشود و گیاه را خشک و پزمرد ه می کند و گوجه فرنگی را از بین می برد.لاروها تا انتهای فصل بهار چندین بار پوست اندازی میکنند تا به شفیره تبدیل شده و بعد از یک هفته پروانه میشوند و صدها تخم در ساقه و برگ می گذارند و می توان گفت با توجه به گونه در یک سال یک تا پنج نسل به وجود می آورند.

برای کنترل آنها بهتراست قبل از کاشتن علف هرز و یا گیاهانی که در زمین ممکن است لارو از آنها تغذیه کنند را از بین برد و بعد می توان زمین را روشن نمود تا پرندگان بتوانند از لارو و شفیره تغذیه کنند. بعد از برداشت محصول باید زمین را شخم زد و دوباره علف های هرز را از بین برد تا لاروها از بین بروند. آبیاری را در صبح انجام داد که کرمها شب از خاک خارج میشند محیط خشک باشه چون خشکی را دوست ندارند اطراف باغ کاه یا یونجه برای تغذیه کرمها بریزید تا از اطراف گیاه فاصله بگیرند . برای جذب کرم از سبوس و یا آرد ذرت استفاده کنید و آنرا با حشره کش بیولوژیک بی تورین واریته باکتری kustaki  استفاده کنید که باعث کشتن کرمها شود. کرمها بیشتر در بهار هستند پس بهتره کاشت رو به اواخر بار موکول کرد و یا با نشا کردن کاشت را به تاخیر انداخت و می توان با قرار دادن فویل های آلمینیومی به صورت حلقه ای حدود 3 سانتی متر به درون خاک و حدود 8 سانتی متر از بالاتر از سطح خاک در اطراف گیاه از آسیب این حشره جلوگیری کرد.

شته  (Aphid)

 شته روی ساقه گوجه فرنگی یا قسمتهای جدید بوته به وجود می آیند اگر تعداد شته ها کم اشد با دست هم قابل جداسازی هستند اما در صورت تعداد بالای شته به گیاه آسیب جدی میرسد و بهتر است قسمتهایی که شته زیادی دارد را جدا نمود و آنرا نباید زمین انداخت.

برای از بین بردن شته میشود از بالتوری یا کفشدوزک استفاده کردزیرا لارو شته ها را ازبین میبرند و یا از صابون های حشره کش که از روغن های گیاهی و چربی های طبیعی ساخته شده اند یا اسپری های طبیعی استفاده کنید.

سوسک های ککی (Flea Beetles)

 این حشره ویران گر بوده و به شاخ و برگ گیاه برای تغذیه حمله میکنند.برگ ها توسط این سوسک شبیه کک حرکت جهشی دارد.نوزاد این سوسک ها ریشه هارو از بین میبرد. شخم زدن،از بین بردن علف های هرز، استفاده از چسب های زرد برای از بین بردن این حشرات و استفاده از حشره کش های گیاهی مانند Pyrethrin راه حل های مناسب دفاع گیاه در برابر این حشره میباشد.

کرم هورن (HornWorms)

 کرمی مخرب است که 8 سانتی متر طول دارد. تعداد کرم در جلوگیری و پرهیز از آسیب به کل خاک و گیاه گوجه فرنگی بسیار مفید است. اگر تعداد کم باشد میتوانید با اسپری کردن آب بر روی سطح خاک،کرم های پنهان شده در خاک را مشاهده کرده و قسمت آلوده  را جدا کرد.