در این مقاله ابتدا با فناوری جدید تولید ورمی ‌کمپوست یا همان راکتورهای ورمی ‌کمپوست آشنا شده و سپس 4 مورد از کارآمدترین راکتورهای تولید ورمی ‌کمپوست مناسب برای واحدهای صنعتی متوسط تا بزرگ را بررسی و پارامترهای کلیدی لازم برای طراحی و تولید یک راکتور کارآمد را بیان خواهیم کرد.

راکتور ورمی کمپوست و طراحی سیستم

راکتور ورمی ‌کمپوست‌، یکی از پیشرفته‌ترین فناوری‌های تولید کود آلی است که به ‌صورت مکانیزه و با استفاده از کرم‌های خاکی، عمل تولید ورمی ‌کمپوست را انجام می‌دهد. فرایند ورمی ‌کمپوستینگ در راکتورها، در مقایسه با روش سنتی، سریع‌تر و کارآمدتر انجام می‌شود. این راکتورها با کنترل دقیق شرایط محیطی مانند دما، رطوبت و اکسیژن، شرایط ایده‌آلی برای سلامت کرم‌ها فراهم کرده و به ‌سرعت، پسماندهای غذایی، کود حیوانی و بقایای گیاهی را به  کود آلی با کیفیت تبدیل می‌کنند.

راکتورهای ورمی ‌کمپوست در اندازه های مختلفی برای محیط های کوچک و بزرگ قابل طراحی و پیاده سازی هستند که با فرایند خودکار، هزینه‌های تولید را کاهش می‌دهند.

راکتور ورمی کمپوست چیست؟ (Vermicomposting Reactor)

راکتورهای ورمی ‌کمپوست، راکتور یا ظرفی هستند که با کمک کرم خاکی، برای ورمی ‌کمپوست کردن زباله و تبدیل آن به محصولات کودی با ارزش بالا، استفاده می‌شوند. این سیستم‌ها با انجام عملیات تولید به صورت مکانیزه یا نیمه مکانیزه، نه تنها وابستگی به نیروی کار انسانی را کاهش می‌دهند بلکه با فراهم کردن شرایط ایده‌آل برای کرم ها، باعث افزایش نرخ تجزیه موادآلی شده و محصولاتی غنی از میکروارگانیسم‌های مفید، تولید می‌کنند.

راكتورهای ورمی ‌کمپوست در موقعیت‌های جغرافیای مختلف، صرف‌نظر از شرایط آب و هوایی مناسب هستند و عملکرد بهینه‌ای را برای فرآیند ورمی ‌کمپوستینگ‌ فراهم می‌آورند.

سرعت بالا در فرایند ورمی کمپوستینگ با کمک راکتور به واحدهای صنعتی این امکان را می‌دهد که بتوانند از طریق تولید انبوه، در تمام طول سال بدون توقف، محصول خود را تولید کنند.

پارامترهایی چون دما، رطوبت، تهویه، نسبت C/N و طراحی فیزیکی راکتور از عوامل کلیدی در عملکرد بهینه این سیستم هستند. با کنترل این عوامل، می‌توان کیفیت ورمی کمپوست تولید شده را تضمین کرد و از مشکلات رایج مانند فشردگی بستر و ایجاد مسمومیت و مرگ‌ومیر کرم‌ها جلوگیری نمود.

در کنار تولید ورمی‌کمپوست باکیفیت، به دلیل نوع ساخت این راکتورها، تولیدمثل کرم‌ها نسبت به روش های سنتی افزایش چشمگیری دارد که با تمرکز بر هدف پرورش و فروش کرم می‌توان در این زمینه به درآمد پایدار جداگانه ای رسید.

به نقل از سایت ساینس دایرکت (ScienceDirect)؛ پسماند به شاخصی از رشد تبدیل شده است. استفاده از مواد زائد برای اهداف تولیدی از نظر اقتصادی و زیست‌محیطی اهمیت دارد. ورمی کمپوستینگ بخش مهمی است زیرا پسماند را به ثروت تبدیل می‌کند. در این زمینه، یک راکتور ورمی کمپوست اصلاح‌شده برای ورمی کمپوست کارآمد به جای راکتور سنتی توسعه یافته است.

انواع دستگاه راکتور ورمی کمپوست

دستگاه های راکتور ورمی کمپوست به دو نوع کلی پیوسته و ناپیوسته تقسیم بندی می‌شوند، این تفاوت به مدل تغذیه این راکتورها اشاره دارد به طوری که در نوع پیوسته، جریان مدام تغذیه راکتور، همزمان با فرایند تولید و به صورت پیوسته(بدون توقف تولید) انجام میگیرد و در نوع ناپیوسته مانند راکتور دسته ای، تغذیه راکتور به صورت دوره ای انجام می‌شود. در حین فرایند ورمی‌کمپوستینگ امکان تغذیه مجدد راکتور وجود ندارد. در ادامه این مقاله به بررسی دقیق  انواع راکتورها خواهیم پرداخت.

راکتور دسته‌ ای ورمی کمپوست (Batch Reactor)

راکتورهای دسته ‌ای ورمی کمپوست(Batch Reactor) یک سیستم ورمی ‌کمپوست سازی ناپیوسته است که در آن، حجم مشخصی از زباله‌های آلی، بسته به شرایط عملیاتی و ظرفیت راکتور، به صورت دسته‌های تکی یا چندتایی به راکتور، تغذیه می‌شوند و سپس کرم‌های خاکی ایزینیا فتیدا به مواد درون راکتور اضافه شده و با شرایط راکتور نسبتاً ثابت، عملیات ورمی ‌کمپوستینگ در بازه زمانی مشخص انجام می‌شود.

برخلاف راکتورهای جریان پیوسته که به صورت مداوم و بدون قطع جریان تولید، عمل ورمی ‌کمپوستینگ را انجام می‌دهند، در راکتورهای دسته ‌ای(Bath Reactor) هربار پس از تکمیل و تولید کامل کود آلی، تولید متوقف شده و محصول کود آلی از راکتور خارج  می‌شود و راکتور برای چرخه بعدی تمیز و آماده می‌گردد.

راکتور دسته ای ورمی کمپوست معمولاً از مواد بادوام مانند قاب های پلاستیکی یا کامپوزیتی ساخته می‌شود که اغلب به حسگرهایی برای نظارت بر عوامل محیطی مانند دما، رطوبت و هوادهی مجهز است و با مدیریت دقیق این پارامترها بهینه سازی فعالیت کرم و جلوگیری از مسائلی مانند نشر بو یا تجمع شیرابه را فراهم می‌کند.

قبل از تغذیه راکتور، زباله های آلی به منظور  کاهش گرما و عوامل بیماری زا وتجزیه اولیه مواد، به مدت 1 الی 2 هفته در یک فاز جداگانه، پیش کمپوست می‌شوند تا برای کرمها خوش طمع تر باشند. با رسیدن دمای مواد به 25 درجه همراه با جمعیت اولیه کرم خاکی( معمولا 250 تا 500 عدد در هر لیتر محیط کشت) وارد راکتور می‌شوند. در یک دوره 30 تا 45 روزه ورمی کمپوست بدون بو با کیفیت بالا با نسبت کربن به نیتروژن 15-12 برای مصارف کشاورزی تولید می‌شود که با قطع فرایند تولید، از دستگاه خارج شده و پس از آن دستگاه برای دور جدید آماده می گردد.

راکتور جریان پیوسته ورمی کمپوست (Continuous Flow Reactor)

راکتورهای جریان پیوسته (CFR) پیشرفته ترین و بهترین نوع راکتور در بین سیستم‌های صنعتی تولید ورمی کمپوست هستند که مزایای متعددی نسبت به سایر انواع ورمی کمپوست، از جمله روش دسته ‌ای، دارند. راکتورهای جریان پیوسته  برای تولید مداوم مواد آلی (بدون قطع چرخه تولید) کاربرد دارند و برای افزایش فعالیت کرم‌ها و کمپوست‌سازی کارآمد طراحی شده‌اند. ویژگی اصلی این راکتورها، افزودن زباله آلی جدید و برداشت ورمی ‌کمپوست تولید شده به صورت همزمان بدون نیاز به قطع جریان تولید است.

راکتورجریان پیوسته معمولاً ۲ تا ۳ متر عرض، ۱ تا ۱.۵ متر عمق و ۱۰ تا ۵۰ متر طول دارد و بر روی یک پایه بتنی شیب‌دار ساخته شده است. هوادهی از طریق همرفت طبیعی و چرخش گاه به گاه لایه بالایی حفظ می‌شود و رطوبت ۶۰ تا ۷۰ درصد را فراهم می‌کند. این طراحی با جلوگیری از تراکم و ایجاد مناطق بی‌هوازی، ورمی کمپوست با کیفیت بالا را در ۳۰ تا ۶۰ روز تولید می‌کند.

در این راکتور به طور مداوم مقدار کمی غذای تازه(زباله های آلی)  از طریق محفظه ای در بالای راکتور به دستگاه اضافه می‌شود، این کار از یک جهت باعث کاهش تولید گرما و جلوگیری از ایجاد شرایط بی هوازی شده و از طرفی دیگر، با بهره گیری از الگوی رفتاری کرمها و مهاجرتشان به سمت غذای تازه ، باعث می‌شود کود آلی با کیفیت تولید شده در پایین دستگاه، بدون کرم باقی بماند.

سیستم‌های تغذیه مداوم(CFR) می‌توانند به صورت دستی نیز کار کنند، که در این صورت سینی‌های مختلف حاوی کود آلی کهنه و تجزیه‌شده مختلف می‌توانند پس از تولید، از راکتور خارج و سینی جدید حاوی زباله‌های تازه، به سیستم بازگردانده شود. در این راکتور، مواد آلی کهنه یا کاملاً تجزیه‌شده بدون کرم خاکی حذف می‌شوند و زباله‌های جوان (تازه) اضافه شده برای تجزیه باقی می‌مانند.

مزایای استفاده از راکتورهای جریان پیوسته برای کشت ورمی ‌کمپوست :

• افزایش راندمان وتولید محصول باکیفیت با سرعت بالاتر : CFRها با فراهم کردن امکان اضافه کردن زباله جدید و کمپوست‌سازی مداوم، فعالیت کارآمد کرم‌ها را افزایش می‌دهند که این امر، نیاز به چرخش دستی را کاهش داده و فرآیند کمپوست‌سازی را کارآمدتر می‌کند.
• کنترل آسان و خودکار دما: CFRها کنترل دمای بهتری نسبت به راکتورهای پشته ای (ویندروها) دارند که برای فعالیت کرم‌‌ها و کیفیت کمپوست مهم است. CFRها معمولاً دارای عایق یا سایر کنترل‌های دما هستند که به حفظ دمای ثابت در سراسر سیستم کمک می‌کند.
• مناسب برای فضاهای عملیاتی محدود :راکتور جریان پیوسته (CFR)‌ها از نظر فضا کارآمد هستند و می‌توانند در محیط‌های مختلفی از جمله عملیات کمپوست‌سازی در مقیاس کوچک و بزرگ صنعتی، مورد استفاده قرار گیرند.

معایب استفاده از راکتورهای جریان پیوسته برای کشت ورمی ‌کمپوست

• هزینه خرید بالا : CFRها گران‌تر از سایر انواع سیستم‌های ورمی کمپوست، مانند راکتورهای پشته ای می باشند. از طرفی این راکتورها معمولاً به زیرساخت‌ها و تجهیزات بیشتری از جمله عایق‌بندی، پمپ‌ها و سیستم‌های هوادهی نیاز دارند.
• پیچیدگی بیشتر : CFRها پیچیده‌تر از سایر انواع سیستم‌های ورمی کمپوست هستند و ممکن است برای مبتدیان و کسانی که تجربه کار با راکتورهای مکانیزه را نداشته باشند کمی چالش برانگیز باشد. طراحی و مدیریت مناسب راکتور برای ایجاد شرایط مناسب برای فعالیت کرم‌ها و تولید ورمی ‌کمپوست با کیفیت بالا بسیار مهم است.
• هزینه نگهداری بالا: CFRها برای جلوگیری از گرفتگی و حفظ جریان هوای مناسب، نیاز به نگهداری و تمیز کردن منظم دارند. این کار می‌تواند زمان‌بر باشد و ممکن است به تجهیزات تخصصی نیاز داشته باشد.

برای خرید کود ورمی کمپوست عالی و با کیفیت رویال کشت کلیک نمایید!

راکتور درام چرخان ورمی کمپوست (Rotary Drum Reactor)

راکتور درام چرخان ورمی کمپوست (RDR)، نوع دیگری از راکتورهای تولید ورمی کمپوست با حجم انبوه مناسب برای واحدهای صنعتی است، این راکتور دارای یک مخزن استوانه ای افقی است  که به آرامی  حول محور خود می‌چرخد. در بسیاری از طرح‌ها، بالابرها یا پاروهای داخلی بر روی دیواره داخلی درام نصب می‌شوند تا مواد را هنگام چرخش درام، بلند کرده و به صورت آبشاری بریزند.

ویژگی چرخشی این راکتور به حرکت و جابجایی بهتر کرم‌ها کمک می‌کند و مانع از تراکم آنها در یک محل می‌شود. از طرفی این چرخش مانع فشرده شدن مواد درون دستگاه می‌شود و با هوادهی و زهکشی مناسب و با فراهم کردن اکسیژن کافی، باعث افزایش فعالیت کرم‌ها و تولیدمثل آنها می‌گردد.

یکی دیگر از مزایای مکانیکی عمده‌ی راکتور درام چرخشی(RDR)، توانایی آن در پردازش حجم نسبتاً زیادی از مواد در یک مساحت اشغال‌شده‌ی فشرده، در مقایسه با بسترهای ثابت یا سیستم‌های سبک پشته ای است.

چون درام کاملاً محصور است، پارامترهایی مانند دما، رطوبت و ترکیب گاز را می‌توان به ‌صورت دقیق‌تری کنترل کرد و مشکلات بو و یا نشت مایع به‌ راحتی مدیریت می‌شوند.

انتخاب سرعت مناسب برای ایجاد تعادل میان مخلوط‌سازی ملایم (تا ساختار مواد آسیب نبیند) و هم‌زدن کافی در حین فرایند ورمی‌کمپوستینگ از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

راکتورهای درام چرخان ورمی کمپوست نه تنها فضای کمی را اشغال می کنند بلکه می‌توانند حجم زیادی از زباله های عالی را به کود باکیفیت تبدیل کرده و زمان ورمی کمپوست را به ۲۵ تا ۳۰ روز کاهش دهند.

سیستم‌های ماژولار یا چند‌طبقه ورمی کمپوست (Modular Reactors)

سیستم‌های ماژولار یا چند‌طبقه ورمی کمپوست، نوع دیگری از سیستم های تولید ورمی کمپوست با کمک کرم است که به خاطر ویژگی مقیاس پذیری، امکان توسعه و گسترش آن، به مرور برای تولیدکننده فراهم می‌شود، از آنجایی که قفسه‌ها (ماژول ها) مستقل هستند تولید کننده می‌تواند هربار بسته به میزان حجم مواد زباله آلی، ماژول (طبقه)های دیگری را به دستگاه اضافه یا کم نماید. زمان تولید ورمی ‌کمپوست با کیفیت در سیستم های ماژولار بین 30 تا 45 روز می باشد.

هر طبقه(ماژول) یک جعبه فولادی یا HDPE  با حجم ۱ تا ۳ متر مکعب دارد و روی چرخ‌ها با کف توری، لوله‌های هوادهی، زهکش شیرابه و یک میله برش هیدرولیکی در پایین، قرار گرفته است. مواد آلی برای فرایند ورمی ‌کمپوستینگ روی این طبقه یا سینی‌ها ریخته شده و کرم‌ها به آن اضافه می‌شود و پس از آن، درون دستگاه قرار می گیرند.

ویژگی ماژولار بودن(طبقه ای) این سیستم این امکان را به کشاورزان میدهد که با یک واحد شروع کنند و با رشد کسب و کار، تعداد طبقه‌ها را به مرور اضافه نمایند.

همچنین در صورت بروز مشکل یا وجود بیماری در یک طبقه، میتوان به راحتی آن را از سیستم بیرون آورد و مانع از انتشار بیماری به سایر قفسه های دیگر شد.

طراحی و ساخت سیستم راکتور تولید ورمی کمپوست

طراحی و ساخت سیستم های راکتور تولید ورمی کمپوست بر اساس اصول مهندسی و نیازهای بیولوژی کرم‌ها انجام می‌شود.

در طراحی راکتور، ویژگی هایی چون حجم مواد آلی (زباله های آلی)، مدت زمان چرخه ورمی‌کمپوستینگ، و درجه اتوماسیون یا فناوری به‌کاررفته، از جمله عواملی هستند که اندازه، ظرفیت و اجزای راکتورها را تعیین می‌کنند.

بنابراین، برای کاهش زمان چرخه تولید ورمی کمپوست و افزایش بهره وری کرم های خاکی و کیفیت کودآلی تولید شده، ادغام فناوری ها، پارامترهای فنی و تکنیک های ورمی کمپوستینگ ضروری می باشد.

پارامترهای فنی طراحی راکتور ورمی کمپوست

در ساخت یک راکتور ورمی ‌کمپوست، باید پارامترهای فنی زیادی در نظر گرفته شود تا بتوان با اثربخشی بیشتر فرایند ورمی ‌کمپوستینگ، کود آلی  با کیفیتی را تولید کرد و در عین حال با کاهش مدت زمان و هزینه تولید، تولیدکننده بتواند در مدت کوتاهی به بهروری برسد.

از طرفی، رعایت این پارامترها در طراحی و ساخت دستگاه راکتور باعث می‌شود که راکتور برای موقعیت های جغرافیایی متفاوت، عملکرد بهینه ای از خود نشان دهد.

در اینجا 4 مورد از مهم ترین ویژگی های فنی که برای طراحی و ساخت راکتور ورمی ‌کمپوست باید در نظر گرفت را بررسی می‌کنیم.

دمـای مورد نیاز در راکتور

اولین پارامتر فنی مهم در طراحی راکتور ورمی ‌کمپوست که به آن می‌پردازیم دما می‌باشد، دما در داخل راکتور باید در محدوده مناسب برای فعالیت کرم‌ها نگه داشته شود. درجه دما همچنین نرخ تجزیه موادآلی را نیز مشخص می‌کند. معمولاً دمای بهینه برای ورمی ‌کمپوستینگ بین 20 تا 25 درجه سانتی‌گراد است. دمای ۲۵ درجه نرخ تجزیه ماده آلی را ۲۶٫۷ درصد افزایش داده و زیست‌توده کرم را تا ۳۰ درصد ارتقا می‌بخشد.

دمای بالای ۲۸ درجه آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان را فعال کرده و مرگ‌ومیر کرم‌ها را بالا می‌برد، دمای پایین نیز باعث کند شدن فعالیت‌های بیولوژیکی و کاهش سرعت تجزیه مواد خواهد شد. 

رطوبت درون راکتور ورمی کمپوست

رطوبت یکی دیگر از فاکتورهای فنی مهم در طراحی راکتورهای تولید ورمی ‌کمپوست است که لازم است در طول فرایند ورمی ‌کمپوستینگ به صورت خودکار توسط راکتور یا تجهیزات فنی جانبی اندازه گیری شود.

میزان رطوبت استاندارد در این راکتورها مشابه روش های سنتی باید بین 65 تا 85 درصد باشد. در صورتی که رطوبت مواد درون راکتور از 65 درصد کمتر باشد، کرم‌ها برای تغذیه ودفع موادآلی دچار مشکل می‌شوند و عملیات هضم به درستی صورت نمی گیرد و در اثر گرسنگی مهاجرت می‌کنند یا می‌میرند.

همچنین رطوبت بیشتر از 85 درصد باعث غرقاب شدن و یا فشردگی مواد شده و کرم‌ها امکان حرکت در بین مواد را نخواهند داشت و در نتیجه منجر به خفگی و مرگ آنها خواهد شد.

اکسیژن راکتور ورمی کمپوست

اکسیژن، موتور فرایند ورمی ‌کمپوست است، کرم‌ها، موجودی هوازی هستند و برای زنده ماندن و تغذیه نیاز به اکسیژن دارند، از این رو زمانی که اکسیژن، کافی نباشد برای تامین اکسیژن، به مناطق دیگر مهاجرت می‌کنند. همین امر باعث می‌شود موادآلی، قبل از تجزیه کامل، رها شوند و در نتیجه فرایند تولید طولانی شده و یا کیفیت محصول نهایی، پایین بیاید. از طرفی کمبود اکسیژن، باعث تجمع آمونیاک سمی و کاهش PH شده، که خود باعث مرگ کرمها می‌گردد.

سطح اکسیژن بالای 5 درصد در راکتور، از یک سو منجر به افزایش زیست‌توده کرم‌ها می‌شود و از سوی دیگر با آزاد سازی آنزیم‌های نیتروژن ساز، نیتروژن نهایی ورمی‌ کمپوست را از 1.8 به 3.8 درصد افزایش میدهد و همچنین باعث کاهش بوی نامطبوع تا 97 درصد می گردد.

در راکتورهای ورمی ‌کمپوست، اکسیژن از دو طریق برقی یا طبیعی تامین می‌شود.  فن‌های تعبیه شده در این راکتورها، در بازه های زمانی مشخص، روشن شده و هوادهی از طریق لوله های PVC سوراخدار انجام می‌گردد، همچنین سنسورهای مخصوص، اکسیژن را به صورت لحظه ای، اندازه گیری می‌کنند و در صورت کمبود آن، به طور خودکار باعث روشن شدن فن‌های محیطی می‌شوند.

نسبت کربن به نیتروژن (C/N) در راکتور ورمی کمپوست

کنترل پارامتر کربن به نیتروژن(C/N)  در جریان تولید ورمی ‌کمپوست در راکتورها، باعث تولید محصولی غنی و باکیفیت تولید می‌شود، نسبت ایده‌آل کربن به نیتروژن(C/N) برای فرایند ورمی ‌کمپوستینگ ۲۵ تا ۳۰ درصد است. از این رو با مخلوط کردن مواد کربنی مانند ضایعات گیاهی و کودهای حیوانی،  تعادل مناسب این پارامتر برای فعالیت کرم‌ها، بدست می‌آید.

نسبت نامناسب کربن به نیتروژن (C/N)،  تجزیه را کند می‌کند؛ به طوری که نسبت کربن به نیتروژن (C/N)  بالای ۴۰درصد، باعث گرسنگی کرم و توقف فرآیند شده و C/N زیر 20درصد، آمونیاک سمی تولید می‌کند و باعث فرار یا مرگ کرم‌ها می‌گردد.

اجزای اصلی سیستم راکتور ورمی کمپوست

راکتورهای ورمی ‌کمپوست دارای اجزای متفاوتی است که هر کدام از این بخش‌ها باعث می‌شود تا فرایند ورمی ‌کمپوستینگ با دخالت حداقل نیروی انسانی، و با سرعت و کیفیت بالا انجام شود. اجزای اصلی سیستم راکتور ورمی کمپوست به شرح زیر می‌باشد:

• مخزن اصلی (ساخته‌شده از مواد مقاوم مانند فایبرگلاس یا استیل)
• سیستم تهویه و زهکشی (جهت خروج رطوبت و جلوگیری از فشردگی بستر)
• حسگرهای کنترل (دما، رطوبت و سطح اکسیژن)
• سیستم برداشت اتوماتیک (مخصوص راکتورهای پیوسته)

نوآوری در طراحی‌های مدرن راکتور ورمی کمپوست

اهمیت و نیاز به پایداری محیط زیست و ارزش زباله های آلی برای تولید محصولات کودی باارزش بالا و سازگاری با محیط زیست و تضمین سلامت انسان، ورمی کمپوست را به یک محصول پرتقاضا در سراسر جهان تبدیل کرده است.

از این رو مهندسین این حوزه تلاش می‌کنند با ساخت فناوری های جدید و تجهیزات کارآمدی مانند راکتورهای ورمی کمپوست، فرایند تولید ورمی کمپوست را در مقیاس بزرگ به صورت بهینه، امکان پذیر کنند.

راکتور ابزاری کارآمد برای تولید کود ورمی ‌کمپوست

در این مقاله به بررسی راکتورهای تولید کود ورمی ‌کمپوست باکیفیت در مقیاس صنعتی پرداختیم و دانستیم که این راکتورها، عملیات تولید ورمی کمپوست را به صورت مکانیزه یا نیمه مکانیزه انجام می‌دهند و با داشتن سیستم‌های هوشمند به‌طور مداوم شرایط محیطی مانند دما، رطوبت، اکسیژن وC/N  را برای تولید هرچه بهتر ورمی ‌کمپوست باکیفیت کنترل کرده و تغییرات لازم را به صورت خودکار اعمال می‌کنند؛ از این رو این راکتورها نسبت به روش های تولید سنتی می‌توانند سهولت و بهروری  واحدهای صنعتی را به میزان قابل توجهی افزایش دهند.

باید اضافه کنیم که هر کدام از این راکتورها محدودیت‌ها و مزایای خود را دارند. راکتورهای‌ دسته ای(Bach Reactor) نسبت به راکتور جریان پیوسته (CFR) نیازمند هزینه خرید اولیه کمتر و نیروی کار بیشتری هستند، از طرفی در این راکتورها فرایند خارج کردن و آماده سازی مجدد راکتور برای چرخه بعدی تولید، سخت‌تر و باعث توقف چرخه تولید نیز می‌شود. کود ورمی ‌کمپوست تولید شده در راکتور(CFR) کیفیت بالاتری نسبت به سایر راکتورها دارد. پس می‌توان گفت بهترین نوع راکتورهای ورمی ‌کمپوست، راکتورهای(CFR) هستند که درصورت تامین هزینه خرید باعث افزایش راندمان و حجم تولید خواهند شد.

انتخاب یکی از این فناوری‌ها توسط تولیدکنندگان باید با درنظر گرفتن مقیاس تولید، کیفیت موادآلی(زباله ها) برای پردازش، هزینه و اهدافی مانند پرورش کرم‌های خاکی برای شیلات، صادرات و تولید ورمی ‌کمپوست صورت پذیرد.پیشنهاد می کنیم، برای دریافت مشاوره تخصصی طراحی و اجرای راکتور ورمی کمپوست، همین حالا با کارشناسان رویال کشت (۰۲۱۴۴۰۵۲۴۴۱) تماس بگیرید.