انواع آفات و بیماری های پیاز
می خواهم راههای نجات پیاز از آفات و بیماری های پیاز مثل نماتد ساقه و غده، زنگ پیاز، آنتراکنوز، ریشه سرخی، پوسیدگی خاکستری، پوسیدگی ریشه و طبق، سفیدک داخلی یا دروغی، سیاهک پیاز، لهیدگی باکتریایی و از آفات آن نیز تریپس و مگس پیاز در این مقاله بررسی کنم.
انواع بیماری پیاز
جالب است بدانید این بیماری ها در تمام دنیا موجب دردسر هستند. دانشگاه کالیفورنیا (کشاورزی و منابع طبیعی) نیز بیماری های پیاز را اینگونه لیست کرده است.
پوسیدگی نرم باکتریایی، پوسیدگی پایه، قالب سیاه، پوسیدگی قالب آبی، لکه برگ بوتریتیس (سوختگی برگ)، کپک سفیدک، پوسیدگی گردن (پوسیدگی پیاز بوتریتیس)، ریشه صورتی، لکه بنفش و سوختگی برگ Stemphylium، پوسیدگی سفید
بیماری ریشه سرخ پیاز ONION PINK ROOT
این بیماری که با ریشه زایی مدام همراه است، ابتدا به زنگ صورتی بوده و به مروز زمان تغییر رنگ به قرمز و قهوه ای میدهد. علت اصلی این به وجو آمدن این بیماری قارچ Pyrenochaeta terrestris می باشد که باعث زودتر بالغ شدن پیاز ، کوچک و بد فرم شدن آن نیز می شود. از دیگر علائم به کند شدن رشد و زرد و خراب شده بوته های هوایی پیاز می گردد.
برای کنترل و جلوگیری از این بیماری پیاز می توان با رعایت نکاتی بهداشتی مانند ضدعفونی کردن خاک، عدم استفاده از ادوات کشاورزی آلوده در مزارع، عدم استفاده از خاک و آب آلوده بیان نمود. همچنین می بایست توجه داشت که قبل از کاشت پیاز، در آن زمین یونجه کاشت نشده و به صورت متناوت جو گندم کشت گردد و از کاشت مداوم پیاز جلوگیری شود. یکی از شرایط مناسب برای رشد نیز آبیاری یکنواخت و حفظ رطوبت کافی خاک برای مزرعه می باشد.
بیماری پوسیدگی خاکستری پیاز ONION GRAY BLIGHT
این بیماری پیاز که به علت عدم تهویه نامناسب و شرایط رطوبتی نامطلوب به وجود می آید، بر اثر وجود سه عامل قارچی B.allii ، B.Cinerae و Botrytis squamosal بوده که پیازهای سفید رنگ به علت داشتن بافت های آبدار نسبت به پیازهای زرد و بنفش، ناپایدارتر بوده و بیشتر در معرض این بیماری می باشند. از علائم وجود این بیماری در پیاز می توان با خاکستری رنگ شدن آن و پوسیدگی های عمیق به رنگ قهوه ای اشاره کرد. هر نوع قارچ دارای یک نوع پوسیدگی و رنگ است که در قارچ از نوع B.allii که در این شایع تر است، به غده پیاز حمله و گاهاً باعث ایجاد لکه های سیاه و ریز بر روی آن می شود.
دو نوع دیگر قارچ ها به برگ ها آسیب رسانده و باعث سوختگی زیاد و یا ایجاد لکه های قهوه ای ریز می گردد که در نهایت باعث از بین بردن آن می شود. در نهایت قارچ ها با نفوذ به داخل غده باعث نرم و آبکی شدن درون آن شده و بوی نامطبوعی تولید می کنند. برای پیشگیری و کنترل این بیماری میتوان با ایجاد تناوب در کاشت با صیفی جاتی مانند کاهو و غلات و همچنین استفاده از بذر مرغوب و عدم استفاده از پیازهای آلوده و بیمار از بروز این این نوع از قارچ ها جلوگیری کرد.
از دیگر نکات مهم برای جلوگیری در مورد زمان برداشت و نحوه انبار کردن آن است که حتماً آبیاری را حداقل یک ماه قبل از برداشت متوقف و پس از برداشت و قبل از انبار کردن خشک نمود که در این موضوع ذکر این نکته مهم است که ابتداً پیاز می بایست کامل رسیده و پس از خشک شدن برگ ها از پیاز جدا گردد. پیاز سفید با توجه به حساس تر بودن به شرایط، بهتر است با توجه به منطقه مورد کشت، پیاز رنگی کاشته شود. برای سم پاشی مزارع برای این نوع از بیماری، از سم خانواده دی تیو کازبامات توصیه می گردد.
بیماری پوسیدگی ریشه و طبق پیاز ONION BASAL & ROOT ROT
این بیماری بر اثر وجود دو نوع قارچ با نام های Fusarium Oxysporum f. sp. Cepae و Fusarium Solani به وجود می آید که اغلب در دمای بالا بین 25 تا 35 درجه سانتی گراد بهترین زمان برای به وجود آمدن آن ها می باشد. این بیماری باعث پوکی درون پیاز و پوسیده شدن ریشه آن می شود که با زرد شدن برگ ها آغاز و با پژمرده شدن به سمت غده حرکت می کند. این بیماری که در زمان انبارش نیز ممکن است رخ بدهد، باعث حمله بیماری های دیگر شده و باعث تغییر رنگ ریشه ها به بنقفش ، صورتی و یا قهوه ای می شود.
برای کنترل و پیشگیری نیز توصیه می شود به تناوب در مزارع یونجه کاشته شده و از برای جلوگیری از ایجاد زخم در پیاز، با حشرات خاک زی مبارزه کرد. عدم استفاده از کود ازته به مقدار زیاد و ایجاد شرایط مناسب در زمان برداشت و انبارش از دیگر موارد مهم در پیشگیری از این بیماری است.
بیماری سفیدک داخلی یا دروغی پیاز Downy Mildew
این بیماری که هر ساله در مناطق مرطوب و خنک با دمای روزانه کمتر از 25 درجه سانتی گراد رطوبت نسبی بالای 90 درصد در شب توسط عامل قارچی Pernospora destructor به وجود می آیند، که برگ های مربوط بهترین زمان برای آلودگی هستند. این بیماری با ایجاد لکه هایی در برگ های مسن به رنگ سفیمتمایل به خاکستری خود را نشان داده که با افزایش سطح بیماری، برگ های جوان نیز درگیر شده و با تغییر رنگ به سبز کم رنگ و سپس زرد و خشک شدن همراه است.
این بیماری سالانه باعث خسارات زیادی به مزارع کشاورزی شده که برای کنترل و پیشگیری از آن با تغییر زمان کاشت با استفاده بذر های مرغوب، مقاوم و سالم پیشنهاد می گردد. برای سم پاشی نیز از قارچ کش هایی مانند فلینت، اکسی کلرومس، داکونیل استفاده می شود.
بیماری سیاهک پیاز Onion Smut
این بیماری باید ایجاد بافت های سیاه رنگ که به صورت رگه رگه در بافت ها و غده پیاز موجود است، نمایان می گردد. عامل اصلی این بیماری قارچ Urocystis Cepulae بوده که با ایجاد لکه بر روی برگ های جوان بوته پیاز، تمام گیاه را آلوده می کند. یکی دیگر از نشانه های وجود سیاهک پیاز کوچک شدن بوته ها و در هم پیچیدگی برگ ها می باشد.
برای جلوگیری از این بیماری با ایجاد تناوب کاشت با ارقام دارای رشد کوتاه مدت و ایجاد بافت و تهویه مناسب برای خاک، می توان استفاده کرد. همچنین می توان با ضدعفونی خاک قبل و بعد از کاشت و ضد عفونی بذر قبل از کاشت از بروز سیاهک جلوگیری کرد. بدین منظور سم بردوفیکس توصیه می گردد.
بیماری لهیدگی باکتریایی پیاز Onion Bacterial Mushy Rot
این بیماری در رطوبت بالا و آب و هوای گرم با درجه دمای 20 الی 30 درجه سانتی گراد توسط دو نوع باکتری Dickeya chrysanthemi وPectobacterium carotovorum pv. carotovorum به وجود می آید که در نهایت باعث پوسیدگی و نرم شدن پیاز می گردد. پیازهای زخمی شده و یا دارای افتاب سوختگی، در معرض خطر بیشتری نسبت به باقی قرار دارند. در اثر وجود این دو باکتری پیاز با تغییر رنگ دادن به صورت آب سوخته خود را نشان داده و دارای رنگ زرد مایل به قهوه ای یا خاسکتری مایل به سفید دارند.
این حالت از پوسیدگی فلس های پیاز را نرم کرده و باعث ایجاد مایع آبکی با بوی نامطبوع می گردد. بدین منظور برای پیگیری توصیه می شود عوامل موثر بر به وجود آمدن باکتری مانند میزان دما و رطوبت محل انبار را تنظیم نمایند. همچنین می بایست از زخمی شدن پیاز جلوگیری کرده و پیازها را بعد از رسیدن کامل برداشت نمود.
انواع آفات پیاز
پیازها و به خصوص پیازهایی که از مجموعه ها رشد می کنند، معمولاً بدون مشکل هستند. پیازهای بذری که مستقیماً کاشته میشوند و برای مدت طولانیتری در یک موقعیت قرار میگیرند، معمولاً مشکلات بیشتری دارند، اما پیازهای کاشته شده در بذر میتوانند به اندازه مجموعههایی که در ماژولها شروع میشوند و پیوند میشوند قابل اعتماد باشند.
آفت مگس پیاز
این حشره با نام علمی Hylemiyia Antiqua با طولی به اندازه 6 الی 7 میلی متر، با ظاهری شبیه به مگس خانگی می باشد. رنگ این حشره خاکستری متمایل به زرده بوده که پوشیده از مو می باشد. پاهای مگس پیاز نسبت به مگس خانگی بلندتر و سیاه رنگ بوده و شفیره آن متمایل به قهوه ای به شکل بیضوی می باشد.
بیشترین مناطق انتشار این نوع از حشره در ایران استان های اصفهان، خوزستان و اطراف تهران می باشد. لاروهای کوچک و سفید مگس پیاز با آسیب زدن به ساقه های زیرزمینی باعث ایجاد حفره در پیاز شده و در نهایت با ضعیف شدن برگ ها، گیاه خمیده و پژمرده به رنگ زرد می شود. به طور متوسط هر کرم بین 5 الی 8 بوته را تخریب می کند و همچنین مگس های ماده بیشتر به پیازهای درشت و آسیب دیده حمله می کنند.
این نوع از آفات علاوه بر تخریب مستقیم، با کمک به وجود آمدن قارچ ها و باکتری ها، به صورت غیرمستقیم نیز باعث آسیب مزارع می شوند. برای کنترل و پیشگیری از این آفت تناوب در کاشت و تغییر زمان کاشت به اوایل بهار پیشنهاد می گردد. از انواع سموم مورد نیاز برای از بین بردن مگس پیاز می توان به ديازينون، گامكسان، ليندين، تری کلروفون ، دیپترکس، كلرورمركوريك، پرمترین، دیکلروس، موونتو اشاره نمود.
آفت تریپس پیاز
این حشره با نام علمی Thrips Tabaci یکی از آفات پیاز بوده که صیفی جات دیگر نیز از این آفت در امان نیستند. این حشره زرد رنگ با نوارهای تیره رنگ بر روی سینه و شکم که اندازه آن به بیش از 2 میلی متر می رسد، با نیش خرطومی خود از شیره و کلروفیل برگ تغذیه کرده که به صورت نقطه هایی به رنگ سفید مشخص است و در نتیجه باعث کاهش و کوچک شدن محصول می گردد. از نشانه های وجود این آفت به زرد و قهوه ای شدن برگ ها که همراه با پژمردگی و ضعف همراه است، میتوان اشاره کرد. این آفت با مخفی شدن در لابلای برگ ها ، با مساعد شدن شرایط آب و هوایی شروع به تکثیر می کند.
این آفت به عنوان عامل های ویروس پژمردگی گوجه فرنگی نیز یاد می شود. تریپس با حمله به جوانه های بذر آسیب را آغار باعث پیچیدگی بوته های برگ و بدفرم و شکل شدن غده پیاز می گردد. به همین منظور برای کنترل و پیشگیری از این آفت می توان با زه کشی مناسب خاک و از بین بردن علف هرز و کاشت بذرهای مرغوب جلوگیری نمود. همچنین در کاشت نشا نیز باید دقت کرد که عاری از هیچ گونه حشره ای باشد. همچنین با آبیاری مناسب و حتی کاشت مخلوط پیاز و هویج از بروز تریپس جلوگیری کرد. همچنین برای سم پاشی نیز از سمومی همچون پروتئوس، دسیس،کونفیدور، دیکلروس، دورسبان، موونتو اشاره نمود که بهتر است با فشار زیاد آب مورد استفاده قرار بگیرند.