آفتکش فن پروپاترین،حشره کش و کنه کش پیریتروئیدی با خاصیت غیر سیستمیک ،تماسی و گوارشی می باشد .فرمولاسیون آن به صورت امولسیون 10% EC بوده و برای کنترل حشرات و کنه های نباتی استفاده می شودترکیب این سم به گونه ای است که اثر دور کنندگی نیز در حشرات ایجاد میکند.نام تجاری آن دانتیل می باشد و در برابر نور خورشید پایداری زیادی داشته ولی به مدت طولانی اکسیده شده و اثر آن کاهش می یابدبنابراین دوره ی کارنس آن در گیاه 10 روز بوده و از نظر سمیت برای انسان و جانوران خونگرم ،از نظر گوارشی متوسط ولی از نظر پوستی کم می باشد.
نحوه تاثیر :
فن پروپاترین اثر ضربه اي (knock down) سريع دارد. اين تأثير مستقيماً به اثر كشندگي سم مربوط نيست، زيرا ميزان سم لازم براي ايجاد مرگ و مير حشرات و کنه ها معمولاً بسيار بيشتر از مقداري است كه براي فلج كردن آنها مورد نياز ميباشد. اثر اين ترکیب مثل پيريترينها است. اثر فن پروپاترین ناشي از مهاراعصاب بوده و با درجه حرارت رابطه مستقيم دارد. فن پروپاترین ميزان حساسيت ناحيه پس سيناپسي را به تحريكات عصبي كاهش داده وميزان رها سازي گاما آمينو بوتريك اسيد(GABA) را در ناحيه پيش سيناپسي افزايش ميدهد در نتیجه باعث ممانعت از انتقال پيامهاي عصبي ميشود. فن پروپاترین چربي دوست بوده و به راحتي توسط لايه كوتيكول حشرات و سطح برگ جذب ميشود، به همین دلیل در مقابل شسته شدن توسط باران مقاوم است. خاصيت حشره كشي فن پروپاترین به مقدار دز توصيه شده در مورد هر آفت وپوشش كامل لايه سم روي سطح برگ بستگي دارد. اين تركيب علاوه بر اثرضربه اي، خاصيت دور كنندگي(در مقادير مصرف زياد) و عدم تغذيه آفات (در مقادير مصرف كم) را نیز دارد. همچنین با جلوگیری از تغذیه کنه های بالغ و کاهش اعمال حیاتی آنها موجب کاهش تخمها می گردد.
موارد مصرف :
فن پروپاترین به منظور كنترل حالات متحرك انواع كنهها (به استثناي كنههاي چهارپا/Europhides) و حشراتي مثل مگسهاي سفيد، مينوزها، حشرات برگخوار و ساقه خوار، شتهها، پسيلها روي درختان ميوه دانه دار، مركبات، انگور، سبزيجات و صيفيجات، پنبه، گياهان گلخانهاي و زينتي قابل استفاده است.
سازگاري و اختلاط :
تاكنون گزارشي در مورد عدم سازگاري فن پروپاترین روي گياهان مذكور در دز توصيه شده عنوان نشده است. ولي اين سم با تركيبات قليايي (نظير تركيب بردو و … )، قابل اختلاط نيست.
توجه : به دلیل اثرات سوزندگی بر روی پوست توصیه می شود در زمان استفاده حتما از ماسک، دستکش و لباس پوشیده استفاده شده و در صورت سوزش در ناحیه ی صورت و دست ها از دارو های رایج حساسیت های پوستی استفاده شود.
محصول | آفات |
چغندر قند | برگخوار کارادرینا،پرودنیا،هلیوتیس،مگس چغندر ،کنه ی دو نقطه ای ،بید چغندر |
سویا و لوبیا | کنه دونقطه ای ،مینوز برگ سویا |
سبزیجات و صیفی | تریپس،زنجره،شته،کنه دو نقطه ای ،مگس سفید |
مرکبات | کنه قرمز |
دختان میوه دانه دار | پسیل گلابی،کرم سیب ،کنه دو نقطه ای |