بذر خربزه ملون

خربزه ملون چیست؟

خَربُزه (Melon) با نام علمی Cucumis Melo Var.Inodoru (گونه کوکومیس ملو)گیاهی از تیره کدوییان و خانواده  Cucurbitaceae که میوه ای درشت، شیرین و آب‌دار است. خربزه از دو واژه خَر به معنای بزرگ و بُزَه به معنای میوه خوشبو تشکیل شده است و خربزه به معنی میوه خوشبو بزرگ معنی می دهد. در این میان میوه طالبی است که واژه ای جدید در فرهنگ پارسی بوده و در برخی از واژه نامه ها طالبی را خربزه زودرس می دانند. همچنین در زبان های قدیم خربزه را خرخیار نیز می نامند.

خربزه گیاهی یکساله به صورت بوته های کوتاه با ساقه های در هم تنیده شده و دارای کرک است. دوران رشد این میوه کوتاه بوده و بعد از 3 الی 4 ماه محصول نهایی به دست می آید. خانواده خربزه یا ملون شامل طالبی، دستنبو و گرمک بوده که از لحاظ گیاه شناسی و خواص دارویی هیچ تفاوتی با یکدیگر نداشته و تنها در شکل ظاهری و طعم با یکدیگر متفاوت می باشند.

کاشت خربزه (ملون) و شرایط آب و هوایی

خاک مناسب برای کاشت خانواده خربزه، خاک های رسی و شنی می باشد زیرا علاوه بر قدرت نگهداری بالای آب، در بهار و تابستان زودتر گرم می شود. اغلب گیاهان جالیزی مانند خانواده خربزه نیازمند مناطقی با و آب و هوای گرم، خشک و یا مرطوب داشته و برای رشد و نمو نیازمند گرمای طولانی بوده و به آب و هوای سرد حساس می باشند. همچنین پیشنهاد می گردد زمین مورد کشت می بایست مسطح بوده و با شیب ملایم تا 25 سانتی تا 90 سانتی در هر صد متر، بتوان مزرعه را به صورت یکنواخت آبیاری کرد تا آب در جوی ها جمع نشود. یکی از کاری مهم قبل از کاشت، عملیات دیسک کردن زمین می باشد تا بدین وسیله کلوخ ها را خرد و سطح خاک را زیرورو و نرم کرده و خاک آماده و مسطح گردد.

میزان آبیاری گیاه به نوع زمین و شیب خاک بستگی داشته و باید به گونه ای آبیاری گردد که باعث فرسایش خاک نشده و با بستن انتهای جوی از شسته شدن و از بین رفتن جوی جلوگیری کرد. همانطور که بیان شد برای رسیدن به با کیفیت ترین میوه با بیشترین محصول دهی نیازمند رطوبت کافی می باشد زیرا میزان جذب آب و رطوبت و میزان تبخیر آب در خاک به نوع و بافت و عمق آن بستگی دارد. در صورتی که نفوذپذیری خاک زیاد باشد گاها ریشه طالبی یا خربزه تا 2 متر و در سطح نیز به همین صورت توسعه و رشد می یابد. به همین دلیل باید به گونه ای آبیاری کرد تا خاک تا عمق مناسبی مرطوب شود و با توجه به نیاز بوته های بزرگ تر با ریشه های بیشتر به آب، جذب بیشتری نیز دارد. همچنین باید توجه کرد در زمان آبیاری و پس از تشکیل میوه، آب به زیر میوه نرود.

خاک برای محصول دهی نیازمند مواد آلی و غنی بوده که کود حیوانی منبع خوبی از این نظر بوده و  می توان با استفاده از گیاهان پوششی همچون گندم و شبدر خاک را غنی ساز کرد و یا در صورت نیاز کود شیمیایی استفاده نمود. وجود مواد آلی و معدنی مورد نیاز خاک به ناحیه مورد کشت خربزه بستگی دارد. برای کوددهی به صورت محلول می توان به صورت دستی در جوی ها پاشیده و یا مقداری در مدخل ورودی جوی قرار داد. در کشت خربزه کمبود و ازدیاد عناصری مانند ازت، پتاسیم، منیزیم، بور و کلسیم باعث برگ ریزی گیاه می شود. یکی از این بیماری‌ها، یرقان تاج گیاه است که در اثر کمبود ازت به وجود می آید.

کاشت خربزه ملون

از عوامل مهم در کاشت نوع رقم بذر مورد استفاده، نوع خاک و رطوبت موجود آن می باشد که بر این اساس معمولاً بذر عمق کاشت بین 2 تا 5 سانتی‌متر می باشد. اغلب در خاک های رسی و سنگین و خاک هایی که آبیاری می شوند، عمق کاشت نسبت به خاک های شنی کمتر است و عامل تاثیر گذاری دیگر میزان بزرگی و کوچکی دانه بذر است که به این میزان هرچه بذر درشت، در عمق بیشتری کاشته می شود.

در نواحی که با توجه به شرایط آب و هوایی، آبیاری توسط کشاورز انجام می شود، بذر در عمق بیشتر کاشته می شود تا از رطوبت خاک که در اواخر بهتر به سمت خشکی می رود، استفاده شود. در نواحی مختلف کشت خانواده خربزه، نوع کاشت متفاوت است اما اکثرا فاصله بین ردیف ها بین 120 تا 210 سانتی متر می باشد. یکی از انواع کاشت در نواحی گرم و خشک به صورت جوی و پشته ای بوده که در آن پهنای پشته بر حسب رقم بذر مورد استفاده بین 150 تا 220 سانتی متر و عمق جوی نیز 50 تا 60 سانتی متر می باشد.

برای مراقبت از گیاه در برابر علف های هرز می بایست سله کشی و وجین کرد. با این کار از رشد علف های هرز جلوگیری شده و خاک پوک و نرم می شود. بدین منظور تا قبل رشد گیاه  به ارتفاعی نزدیک به 15 سانتی متر، بهتر است می بایست سله کشی صورت گرفته و خاک زیر رو شود تاعلف های هرز که می توانند حتی باعث بیماری ها و ویروس ها و حشرات شود، جلوگیری نمود. لازم به ذکر است با توجه به سطحی بودن ریشه های گیاه خربزه، حتماً می بایست زیرورو کردن خاک و سله کشی به صورت سطحی انجام پذیرد.

همچنین یکی دیگر از عملیات های مورد نیاز تنک کردن بوته ها در دو مرحله است. مرحله اول زمانی صورت می گیرد که بوته ها دو برگ داده و در هر گودال 2 الی4 بوته بر اساس نحوه کشت، قرار می دهند. در مرحله دوم بین گودال ها با فاصله کم یک بوته و فاصله بیشتر دو بوته می گذارند.

برای برداشت خربزه عوامل خارجی بسیاری باید در نظر گرفته شود تا بتوان از آسیب به بافت و طعم میوه جلوگیری کرد. از این عوامل می توان به مقصد ارسالی میوه، نوع حمل و نقل و نحوه بسته بندی محصول اشاره کرد. آماده شدن محصول مانند خشک شدن پیچک دم میوه و رنگ پوست بستگی داشته و برای ارسال میوه به مسافت های طولانی قبل از خشک شدن دم برداشت صورت می گیرد تا بتوان بعد از رسیدن میوه به مقصد، بتوان دم را از آن جدا نمود، این کار باعث می شود طعم و قند کافی در میوه حفظ شود.

برای خربزه های سایز کوچک به علت وجود قند بیشتر، ماندگاری کمتری داشته می بایست در کارتن های مخصوص بسته بندی شوند. در زمان برداشت باید توجه داشت دوره آب دهی در یکبار در هفته رسانده تا از ایجاد شکاف در زمان برداشت جلوگیری شود.  

بذر خربزه ملون (انواع بذر)

بذر خربزه ملون جانا

بذر خربزه جانا از گروه خربزه های ایتالین کانتالوپ می باشد. ایتالین کانتالوپ ها اخیرا در بازار ایران رواج پیدا کرده اند که در طی ۲ سال طرفداران بسیاری به خود اختصاص داده اند. از خواص خربزه جانا می توان به هیبرید یا زودرس بوده و میوه بلوکی متمایل به بیضی شکل بودن آن اشاره کرد. پوست میوه به رنگ زرد مشبک و گوشت میوه کاملاً نارنجی است که محفظه دانه بندی متراکم بوده و دارای عطر و طعم عالی می باشد. عملکرد بالا و ماندگاری طولانی از دیگر ویژگی های این نوع از ارقام خربزه می باشد. این رقم در برابر بیماری قارچی فوزاریوم و بیماری سفیدک پودری تحمل پذیری خوبی دارد. بذر خربزه انبه ای جانا در مقایسه با سایر ارقام این تیپ، به دلیل کشیده بودن از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

ایتالین کانتالوپ ها دارای خطوط سرتاسری در بین دو سر میوه هستند. قابلیت ماندگاری طولانی مدت، سفتی میوه، زودرس بودن این خربزه باعث محبوبیت این رقم بین کشاورزان شده است. خربزه جانا دارای بوته قوی همراه با رشد رویشی بالا می باشد و توانایی تولید متوسط ۵ میوه را دارد. عملکرد بسیار خوب و قیمت بالای هر کیلو از این میوه توجه بسیاری از کشاورزان را به خود جلب کرده است.

بذر خربزه ملون گالیا

بذر خربزه ملون گالیا هیبرید F۱ از کمپانی رین سید هلند می باشد. رقمی بسیار زودرس (حدود ۷۵ روز بعد از کشت) و  وزن میوه حدود ۲ کیلوگرم و کروی شکل می باشد. رنگ گوشت میوه سبز خوش طعم و خوش عطر بوده و حفره داخل میوه کوچک تا متوسط می باشد.

میوه ها هم اندازه و یک دست و سه یا چهار میوه روی هر بوته قرار دارد. این نوع رقم مناسب برای کشت پاییزه و پیش بهاره است و در برابر بیماری سفیدک داخلی ،سفیدک پودری و پژمردگی فوزاریومی مقاومت نسبی از خود نشان می دهد. در هر پاکت از این بذر 1000 عدد دانه وجود دارد.