کود سوپر فسفات ساده

کود شیمیایی سوپر فسفات ساده Simple superphosphate-SSP

کود سوپر فسفات ساده در فرمولاسیون خود حاوی حدود 16 درصد فسفر محلول و 5 درصد ریز مغذی و تقریبا 13 درصد گوگرد است. استفاده از کودهای فسفاته به منظور تامین فسفر مورد نیاز گیاهان می باشد.

فسفر یکی از مواد اولیه مورد نیاز جهت رشد گیاهان است که برای تنفس و سوخت و ساز گیاهان استفاده می شود. کود سوپر فسفات ساده حاوی مقادیری از عناصر ریزمغذی و گوگرد می باشد که با کاهش pH خاک موجب افزایش حاصلخیزی خاک شده و سبب می گردد فسفر تثبیت شده در خاک در دسترس گیاه قرار گیرد. این کود نیز مانند کود سوپر فسفات تریپل و بیوفسفات طلایی از اسید شویی خاک فسفات و اسید فسفریک به دست می آید و در زمان مصرف باید در نزدیکی بذر کاشته شده قرار گیرد.

فسفر عنصر تشکیل دهنده بسیاری از ترکیبات مانند اسیدهای نوکلئیک, فسفرلیپیدها و کوآنزیم هایی مانند آدنوزین تری فسفات است. سوپر فسفات ساده بهترین و ارزان ترین کود براى دانه هاى روغنى, نیشکر و سیب زمینى می باشد.

روش مصرف کود سوپر فسفات ساده

کود سوپر فسفات ساده باید در عمق 5 تا 10 سانتیمتر در زیر خاک قرار گیرد که علاوه بر بهبود عملکرد, باعث صرفه جویی در مصرف این کود نسبت به روش  مصرف به صورت شخم زنی میزنند. غالباً درصد فسفر کودهای شیمیایی را بصورت درصد اکسید فسفر ذکر می نمایند. اسید فسفریک که از تجزیه مواد آلی خاک حاصل می شود قابل جذب گیاه است، اما بصورت کود شیمیائی مصرف نمی شود. قسمت اعظم کود فسفره ای است که به خاک داده می شود.

بوسیله کلسیم در خاک های قلیائی و بوسیله آهن و آلومینیم در خاکهای اسیدی تثبیت می گردد. معمولاً تا کود فسفره ای که به خاک داده می‌شود در سال اول بصورت قابل جذب گیاه باقی می‌ماند و بخش کمی نیز طی ساله ای آینده جذب گیاه می‌گردد.

میزانهای فوق الذکر با روش کوددهی، بافت و ترکیب خاک ، سوابق مصرف کود فسفره در خاک و مقدار کود فسفری که مصرف می شود بستگی دارد. چون میزان محلول بودن و حرکت کود فسفره در خاک بسیار محدود است می بایستی کودهای فسفره را قبل از کاشت به خاک داد و آنها را مستقیماً در ناحیه توسعه ریشه قرار داد.

حداکثر میزان محلول فسفر در pH 6 تا 6/5 مشاهده می شود بنابراین رساندن pH خاک به این حدود می تواند در افزایش محلول بودن و جذب فسفر موثر باشد. تغییر pH خاک در خاکهای اسیدی با اضافه کردن آهک و در خاکهای قلیائی با اضافه کردن گوگرد یا کودهای اسیدی انجام پذیر است. مصرف مقدار زیادی کود حیوانی نیز می تواند در نقصان pH خاک مفید باشد. میزان محلول بودن کودهای فسفره نیز متغیر است .

علل استفاده از کود سوپرفسفات ساده

• حاوی عنصر فسفر و به عنوان ماده اصلی مغذى  گياهان است.
• علاوه بر عنصر فسفر داراى عناصر ضروري ديگر نظير گوگرد، كلسيم، منيزيم، آهن، روى و منگنز است كه براي رشد و نمو گياهان ضروري هستند.
•  در توليد سوپر فسفات ساده (SSP) نسبت به سوپر فسفات تريپل (TSP) از اسيد سولفوريك و خاك فسفات استفاده مى‌شود و بدليل آنكه كليه اجزاء مفيد خاك فسفات شامل ريز مغذى ها ( آهن ، روى ، منگنز ،منیزیم ، گوگرد و…) می باشد که به همراه فسفر دوباره به خاك بر مى گردند.
• کود هاى فسفاته اساساً هنگام كود دهى با آهن، منگنز، روى و … در خاك واكنش كرده و سبب تثبيت منو كلسيم فسفات (MCP) يا فسفر محلول مى گردند و هر چقدر درصد كود بالاتر باشد(مثلا در كود دي آمونيوم فسفات كه زارعين ما رغبت بيشتري به خريد آن نشان مي دهند و  نيز سوپرفسفات تريپل كه درصد فسفات آن بالاست) . بديهى است كه بدليل بالاتر بودن غلظت ماده شيميايى (MCP) واكنش بيشتر و سريعتر انجام شده و لذا فسفر محلول (MCP) و ريز مغذى خاك سريعتر و  بيشتر تبديل به فرم نامحلول مى گردند كه شكل نامحلول ذاتاً بسيار كمتر جذب ريشه مى شود.
•  درصد فسفر محلول در سوپر فسفات ساده كمتر از فسفر محلول در سوپرفسفات تريپل است.

لذا در كود دهى با کود سوپر فسفات ساده نسبت به  سوپر فسفات تریپل كمتر شاهد فقر عناصر ريز مغذى هستیم.