دیازنیون

حشره كش  و  كنه كش غیرسیستمیک، نفوذی، تماسی،  گوارشی، و تنفسی

 نام عمومی : Diazinon

فرمولاسیون : EC60%

 دیازینونOral LD50 : 1250 mg/kg

دوره کارنس : 10 روز

 این آفتکش در بازار با نامهای تجاری بازودین Basudin  EC , WP , O , D , G , TC , SC  و دیاکاپ Diacap SC30%  وجود دارد. ديازينون از گروه حشره كشهاي فسفره آلي و زير گروه اسيد فسفروتيوئيك بوده كه تا حدي خاصيت سيستميك و نفوذي دارد. اين تركيب باطيف وسيع عليه انواع آفات برگخوار، ساقه خوار و ريشه خوار، مكنده و خاكزي با فرمولاسيونهاي امولسيون (EC60%)، پودر وتابل (WP40%) و گرانول (G5% و G10%) بكار مي‌رود که فرم گرانول از ريشه جذب شده و وارد قسمتهاي سبز گياه می شود . بايد توجه داشت كه اگر از اين سم براي ضد عفوني بذور و ريشه نهالها استفاده ‌شود، در رشد جوانه ها ايجاد اختلال خواهد نمود. دوام سم در خاك 12 تا 14 هفته است زيرا بشدت جذب كلوئيدهاي خاك مي‌شود، بطوركلي در مدت 3-2 هفته اول بيش از 50 در صد آن تجريه مي‌شود. سميت آن از راه جذب پوستي بسيار زياد است. جذب پوستي آن ايجاد مسموميت حاد و مزمن مي‌كند. براي ماهيها، زنبور عسل و ساير حشرات مفيد خطرناك است.

مكانيسم اثر ديازينون:

 حشره كش و كنه كش غيرسيستميك و نفوذي با اثر تماسي، گوارشي و تنفسي (تدخينی) و اثر ضربه اي شديد و همچنين دوره محافظتي متوسط (15-7 روز) مي‌باشد. توانايي اين سم در مهار آنزيم كولين استراز در سيستم عصبي جانوران است. استيل كولين بعنوان ناقل پيام عصبي در فضاي بين سيناپسي عمل مي‌كند و موجب تحريك اكسون بعدي مي‌شود. ديازينون در بدن حشره موجب تجمع در سيناپس شده و درنتيجه تحريك رشته عصبي بعدي بصورت مستمر ادامه مي‌يابد، چون آنزيم كولين استراز لازم براي تجزيه استيل كولين در فضاي بين سيناپسي و حذف اين تحريك مستمر بواسطه ديازينون بلوكه شده است.

موارد مصرف ديازينون:

 جهت كنترل طيف وسيعي از حشرات جونده (برگخوار، ساقه خوار و ريشه خوار) روي گياهان مختلف مثل درختان خزان شونده، مركبات، انگور، زيتون، موز، ذرت، سورگوم، يونجه، پنبه، برنج، نيشكر، آفتابگردان، سويا، چغندر، پسته، خرما، لوبيا، زيتون، چاي، غلات، سبزي و جاليزي و گياهان زينتي و جنگلي قابل استفاده است. اين تركيب روي حشرات خاكزي (به منظور ضد عفوني بذر در مقابل لارو و حشرات بالغ آفت) و مگسهاي قارچ خوراكي نيز بكار مي‌رود. ديازينون اثر دوركنندگي روي پرندگان دارد.

سازگاري و اختلاط :

تاكنون گزارشي از بروز حساسیت ديازينون روي گياهان در دز توصيه شده عنوان نشده است ولي ممكن است روي برخي واريته هاي سيب ايجاد زنگار نمايد. از نظر اختلاط با تركيبات ديگر نيز، ديازينون با تركيباتي كه داراي مس باشد سازگاري ندارد. ديازينون به اكسيداسيون حساس است، در محلولهاي اسيدي بتدريج تجزيه مي‌شود ولي در محلولهاي قليايي نسبتاً پايدار است. خاصيت خورندگي روي فلزات دارد.